zondag 12 november 2023

PJ Harvey in Paradiso: eerder een seance dan een concert

 

PJ Harvey, gracieus en ongenaakbaar in een witte jurk, vorige week tijdens een concert in de Albert Hall in Manchester.  Beeld Burak Cingi/Redferns
PJ Harvey, gracieus en ongenaakbaar in een witte jurk, vorige week tijdens een concert in de Albert Hall in Manchester.Beeld Burak Cingi/Redferns

Concertrecensie

PJ Harvey in Paradiso: eerder een seance dan een concert

I Inside The Old Year Dying
PJ Harvey
Paradiso, 6 oktober 2023

Jasper van Vugt

★★★★

Polly Jean Harvey is het soort artiest waarvan je er meer zou willen hebben in de popmuziek. Een artiest met sterke artistieke visie, die bij elke plaat een nieuwe invalshoek bedenkt of een creatieve uitdaging aangaat. Sinds ze in 1992 debuteerde met het rauwe Dry heeft dat een oeuvre opgeleverd waarin een zeldzaam minder album werd afgewisseld met enkele meesterwerken, zoals ook het dit jaar verschenen I Inside The Old Year Dying.

Dat album verscheen na een pauze van zes jaar, waarin Harvey de buik vol had van de reguliere cyclus binnen de popmuziek (album, tour, album, tour) en zich stortte op andere activiteiten. Ze componeerde soundtracks voor tv-series en schreef een dichtbundel in het door haar gesproken dialect van Dorset, de Engelse regio waar ze woont.

Optreden deed ze niet, zes jaar lang. Tot twee weken geleden, toen de huidige, volledig uitverkochte tournee van vijf weken begon. Daarbij doet ze ook twee achtereenvolgende avonden Paradiso aan.

Rinkelende klokken en paukenslagen

Kaartjes kosten een lieve som (71 euro), maar daar krijg je wel wat voor. Allereerst een volledige, chronologische vertolking van I Inside The Old Year Dying, waarmee het optreden onder aankondiging van rinkelende klokken en paukenslagen begint. Harvey gracieus en ongenaakbaar in een witte jurk, haar vier mannelijke begeleiders in het grijs op afwisselend gitaar, drums, toetsen, bas en viool.

Ademloos en muisstil volgt het publiek de verrichtingen van Harvey, de mobiele telefoons blijven in de broekzak. Met haar theatrale performance, vol kleine bewegingen, blikken en gebaren, weet ze de blik op zich gericht te houden. Het ene moment beweegt ze expressief haar armen langs haar lichaam, de vingers gespreid, om tijdens een volgend nummer vanuit een stoel al zingend het publiek in te staren en dan weer ongenaakbaar heupwiegend over het podium te schrijden tijdens The Nether-edge.

Een bos in middeleeuws Dorset

Tussen de nummers door zegt ze geen woord. Het optreden heeft meer weg van een middernachtelijke heksenseance in een bos van middeleeuws Dorset. De sfeerrijke, bijna onheilspellende sfeer van het album klinkt live aardser en meer uitgekleed.

Daarmee gaat ook een deel verloren van wat de plaat zo fascinerend maakt; de constante dreiging van gevaar. Pas in plaatafsluiter A Noiseless Noise, met onheilspellende noodklokken, dreigende gitaarpartijen en donderslagen op drums, is daar weer iets van terug te horen.

Na het door de vier begeleiders gezongen The Colour of the Earth gaat ze over naar het tweede deel van de set. Daarin: een dwarsdoorsnede van haar oeuvre, met favorieten als Angelene, Down by the Water en To Bring You My Love. Het lijkt of ze wat in te halen heeft, met een speellijst van liefst 25 liedjes. De sfeer is direct losser, met publiek dat meeklapt en liedjes met gejuich onthaalt.

Het kenmerkende, schurende geluid in haar muziek blijft beperkt tot speldenprikjes, zoals de dissonante vioolklanken in Man-Size of de jakkerende gitaar in Dress. Ze worden ingeruild voor meer uitgeklede en ingetogen gespeelde versies.

Een speciale vermelding verdient het solo op akoestische gitaar gespeelde en prachtig gezongen The Desperate Kingdom of Love. Bijzonder optreden? Absoluut. Dit was er eentje voor de echte fans.

Lees ook:

Zelden zong PJ Harvey mooier en met zoveel variatie

Dat levert een ingetogen album op waar je lastig de vinger op kunt leggen, maar dat bij elke draaibeurt meer fascineert en betovert en je langzaam zijn wereld intrekt. Daarbij: met zoveel variatie en mooier zong ze zelden. Met I Inside The Old Year Dying vindt ze zichzelf opnieuw uit en voegt een heel mooi nieuwe hoofdstuk toe aan haar toch al fraaie oeuvre.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten