zaterdag 30 november 2013
vrijdag 29 november 2013
Nominaties VSB Poëzieprijs
De jury van de VSB Poëzieprijs heeft uit een aanbod van 115 bundels de volgende vijf bundels genomineerd:
- Jaja, de oerknal van Maria Barnas
- De zon in de pan van F.
van Dixhoorn *
- Bewegend doel van Micha Hamel
- Ook daar valt het licht van Miriam van Hee
- Ritmisch zonder string van Antoine de Kom
De jury noemt het aantal inzendingen verrassend hoog.
'Er is niet bezuinigd in de poëzie en evenmin in de vormgeving'.
De uitreiking van de VSB Poëzieprijs vindt plaats op 29 januari 2014 in Rotterdam tijdens de Poëzieweek.
(30 januari-5 februari)
Poëzieweek 2014
M'zine 48, week 48
K. Schippers
Buiten beeld
 De
dichter K. Schippers (1936) schreef het Poëziegeschenk voor de
Poëzieweek 2014, waarbij hij zich liet inspireren dooer het thema van de
week: verwondering. Alles begint met verwondering: de eerste woordjes,
grote liefde, de ontdekking van het nog ongekende. Wie zich openstelt en
onbevangen naar de wereld kijkt, verbaast zich: er is veel wonderlijks
te zien, er is veel verrassends te beleven. En daarover gaat poëzie.
Poëzie heeft de kracht om je onverwacht de verrassende andere kant van
dingen te laten zien. |
Micha Hamel
Bewegend doel
 In
Bewegend doel wisselt de dichter onophoudelijk van rol. Hij is
kunstenaar en burgerman, en laat zich in deze hoedanigheden schoonmaker
of psychonaut noemen. Hij zoekt in zijn huis naar het goud en vindt
zichzelf terug als blinde stumper die met bloedend tandvlees langs de
deuren gaat om zijn liederen te slijten. Maar ook is hij popster,
rechter en acteur, en onderzoekt hij hoe deze personages hem vervormen.
Zoals gewoonlijk in het werk van Hamel wordt er een waaier aan thema's
aangeroerd. Er is een gedicht over depressie, over een Egyptische godin,
over het woordje zwoel en over de Italiaanse volksaard. Er is zelfs een
gedicht over ideeënarmoede, want zoals er emotietelevisie en
ervaringstheater bestaat, zo bestaat er ook bekentenispoëzie,
latexallergie, scheurbuik en donkere materie.Micha Hamel (1970) is componist, dichter en dirigent. Hij componeerde orkestwerken, liederen, en kamermuziek voor de concertzaal en muziek voor dans en theater. Zijn tragische operette Snow White (2008) was een landelijk succes. In 2012 was hij 'componist in focus' op het Holland Festival. Hamel publiceerde de bundels Alle enen opgeteld (Van der Hoogtprijs 2005), Luchtwortels en Nu je het vraagt. |
Delphine Lecompte
Schachten en amuletten
 De
Vlaamse dichteres (1978) debuteerde in 2009 met 'De dieren in mij'
(tweemaal beprijsd) dat in 2012 gevolgd werd door 'Blinde gedichten'.
Een jaar later verschijnt deze derde bundel van bijna 150 grote
bladzijden die meestal tot de nok toe gevuld zijn met een gedicht. Deze
dichteres opereert dus onvervaard en heeft stof en techniek te over. Het
is bijzonder lastig dit exuberante werk bondig samen te vatten,
daarvoor is het te associatief en in zeker opzicht zelfs langdradig en
breedsprakig. Het droomachtige karakter rechtvaardigt de talloze
ongefundeerde overgangen die zij toestaat. Wel is duidelijk dat vader,
moeder, jeugd, grootouders, 'mijn muze', de oude kruisboomschutter,
steeds weerkerende personages zijn, maar die komen in zulke vreemde
nesten terecht dat ze blijven intrigeren. Maar het intrigerendst van
allen is de 'ik' die het weinig met zichzelf en de wereld lijkt
getroffen te hebben, en ook de poëzie is niet alles, in een gedicht
waarin zij zichzelf als 'Delphine' aanspreekt: 'Niemand wacht op mijn
rauwe bekentenissen / Vermomd als pretentieloze raaskalgedichten.' Als
vermomde poëtische biografie mogen we deze hoe dan ook opmerkelijke en
lijvige bundel waarschijnlijk wel lezen. Neem er de tijd voor! |
Leonard Nolens
De liefdesgedichten van Leonard Nolens
 Het
liefdesgedicht, het gedicht dus waarin op een of andere wijze van de
liefde wordt getuigd voor de ander, is in de poëzie van Leonard Nolens
een veel voorkomend genre. Hij heeft er nu een aantal, zeker niet alle,
bij elkaar geplaatst en die geven een goede indruk van zijn, nooit
ongecompliceerde, liefdesgevoelens. De intense behoefte aan eenzaamheid
is strijdig met de even intense behoefte aan bij elkaar zijn. Op afstand
worden briefgedichten geschreven of gedichten waarin het verlangen naar
elkaar het onderwerp is. Tegelijkertijd is er de onmacht, het gevoel te
falen in de liefde, omdat het besef heerst dat niemand de ander echt
kan bereiken. Nolens is de dichter bij uitstek van alle existentiële
gevoelens die gepaard gaan met de liefde, van angst tot verrukking, van
verlangen tot smart. 'En zoenend en stom onderzoeken je lippen / De
sombere man die jou zwijgend staat aan te blaffen / Met
liefdesgedichten'. En een vraag als deze: 'Hoe ver mag ik gaan, hoe ver
in alleenzijn, hoe diep, / En zonder dat ik straks uit haar gezicht
verdwijn?' Het liefdesgedicht is bij Nolens ook en vooral zelfonderzoek. |
Ester Naomi Perquin
Celinspecties
 De
technisch overkomende titel staat in contrast met de emoties en
gewaarwordingen die Ester Naomi Perquin (1980, Utrecht) in haar derde
bundel oproept. Zij doet dat vaak in over de regels heen lopende zinnen
die bijna in proza uitmonden. Precies op het juiste moment is er dan een
blok of buffer. In de meanders, zo belangrijk voor het meeslepende
ritme, liggen zandbanken van onheilspellende mededelingen en scherpe
beschrijvingen, soms boven, soms onder water. Perquin zorgde voor een
originele bouw: elk van de 10 delen begint met een vers dat een
mannelijke voornaam en initiaal van achternaam als titel draagt.
Verzonnen of niet, als namen van gevangenen (Perquin werkte in een
penitentiaire faciliteit) passen ze perfect bij die van de bundel. Als
afspiegeling van een cel blijven ze uiteraard in omvang beperkt. De
gedichten ontlenen een meerwaarde aan deze benauwende perspectieven,
evenals aan de thematiek van schuld en boete die nog aangezet wordt door
geraffineerde, zelden haperende verschuivingen in de relaties tussen
dader en slachtoffer en waarnemer. Ja, goede poëzie! |
Mustafa Stitou
Tempel
 De
vierde dichtbundel van Stitou, tien jaar na zijn met VSB- en
Campertprijs bekroonde 'Varkensroze ansichten', geeft in dezelfde
laconieke, registrerende trant een beeld van zijn kijk op de wereld
waarin we leven: een kijk die doordrongen is van bizarre, tragikomische
tegenstellingen. Het lijkt er vaak op dat Stitou tekst van anderen
parafraseert of berichten uit de krant verwerkt, een beproefd maar toch
wat goedkoop middel om in poëzie de aandacht te trekken. 'Walvis
verstrikt geraakt / in een vissersnet, aangespoeld / op het strand.' Zo
begint het gedicht 'Klerken': 'De Rooms-Katholieke Kerk is van plan /
het voorgeborchte af te schaffen, / lees ik in de krant. // De afdeling
van het voorgeborchte / waar de zielen van ongedoopte / doodgeborenen en
zuigelingen vertoeven.' - Dit zijn de nuchtere twee beginstrofen, die
evenwel worden gevolgd door mooie, duizelingwekkende sprongen in tijd en
ruimte. Dat is Stitou op zijn best: als hij noteert, redeneert en door
alles heen filosofeert. Zijn poëzie wil als een tempel zijn, waarin
'talrijke goden' neerstrijken - 'van ademende waarheden is deze tempel
vergeven / hier bespreekt het brein het brein / bezingt wonder wonder en
tegenwonder / hier wordt de beul bestudeerd en de bij'. |
Toon Tellegen
De optocht
 Toon
Tellegen heeft een moderne dodendans geschreven. In de middeleeuwen was
het een genre, zowel in de beeldende als de literaire kunst. De
'standenrevue' werd het genoemd: daarmee werd bedoeld dat iedereen of
hij nu koning of bedelaar was, in het leven onderworpen was aan een en
dezelfde dood. Ook Tellegen voert een menigte personages en
verschijnselen op ('Daar komen zij die zich onaantastbaar wanen', 'Daar
komen de door de wol geverfde heelmeesters van de achterdocht', 'Daar
komt een man zonder achtergrond, een man an sich', 'Daar komt een man
die de dood onder ogen wil zien' etc.) die elk voor zich na een
karakterisering boordevol woorden - deze tekst over de dood gaat
evenzeer over taal en woordenrijkdom - worden afgeschreven met het
refrein 'Pats!'. Dat Tellegen dit heeft gedurfd en hierin overtuigend is
geslaagd, is een wonder. Pats! Pats! Pats! Pats! Alles en iedereen
krijgt na een alinea z'n onverbiddelijk einde. Zelfs de stilte die tegen
het slot even lijkt in te treden ('Nu is het stil, nadert er niemand')
is niet veilig voor de vernietiging: 'Pats!'. Tellegens poëtische
dodendans heeft een allure, ook als woordkunst, zonder weerga. In zijn
oeuvre is het wat opeenhoping van vocabulair betreft ook met niets
anders vergelijkbaar. |
Anne Vegter
Eiland berg gletsjer
 Met
deze ontroerende, soms adembenemende poëzie overtreft Anne Vegter haar
eerder werk. In het lange titelgedicht wordt met tedere wreedheid en een
onpeilbare melancholie een liefdesleven bezongen. Het overrompelende
derde deel van de bundel is een Bijbelcommentaar, een toneelmonoloog en
een groot lied van verlangen en rebellie. |
Menno Wigman
Mijn naam is Legioen : gedichten
 'Ik
leefde snel en telde af, dat was toen mode', dicht Menno Wigman in zijn
nieuwe bundel MIJN NAAM IS LEGIOEN. De dandy van de desillusie, zoals
een criticus hem ooit noemde, kijkt terug op de eerste tien jaar van de
eenentwintigste eeuw en doet dat in vastberaden, aangrijpende en soms
ronduit pijnlijke gedichten. Of Wigman nu over chatrooms, porno, tuincentra, massavaccinaties of jeugdvandalisme schrijft, steeds is zijn toon die van een klassieke dichter, maken zijn gedichten de indruk er altijd al te zijn geweest. Zoals Guus Middag in NRC Handelsblad schreef: 'Wigman wil als een van de weinigen niet behagen. Hij gaat zijn eigen gang. (...) Hij spreekt voor zichzelf, maar ook meteen voor iedereen - dat is het bijzondere.' Mijn naam is Legioen is Wigmans eerste dichtbundel sinds zes jaar. |
Kira Wuck
Finse meisjes
 Het
is vreemd dat ons lichaam zin blijft houden. Na een winterslaap
strekken we onze ruggen Eten elkaars placenta en worden voor het eerste
dronken. Hier hebben we de hele winter op gewacht. Er zijn mensen die ik
als familie beschouw, omdat we op elkaar zijn gaan lijken. |
Wolf Erlbruch
Ik juich voor jou
 Twintig
schitterende en kunstzinnig ogende sportprenten, waarvan twee op de
schutbladen, vormden de inspiratiebron voor het maken van zeventien
verhalende gedichten. Diverse facetten van sport en sportbeleving worden
belicht: winnaars, verliezers, doorzettingsvermogen, vergankelijkheid
van roem, doping en inspiratie. Zoals we gewend zijn van de auteur is
het geen eenvoudige rijmelarij, maar poëzie met inhoud in een taal die
onuitputtelijk lijkt. Een ode aan creatief taalgebruik. Een feest voor
het oog zijn de paginagrote kleurenillustraties - op de linkerpagina en
steevast met een deels crèmekleurige achtergrond - die met diverse
materialen en technieken zijn vervaardigd. De antropomorfe dieren, groot
en vaak onhandig in hun voorkomen, vertederen onmiddellijk. Het
hilarische gehalte is hoog, zelfs in hun kwetsbaarheid. Zowel auteur als
illustrator zijn meermaals bekroond en onderscheiden. Achterin staat
een overzicht van de dichtbundels van Edward van de Vendel. Deze bundel
is een aanrader voor kinderen vanaf ca. 11 jaar. |
Bescherm kinderen tegen marketing op scholen!
Le stand up paddle
donderdag 28 november 2013
Laatste bemanningslid Arctic Sunrise op borgtocht vrij
−
28/11/13, 11:27
© epa.
De Arctic Sunrise
Ook het laatste lid van de 'Arctic 30', de Greenpeace-opvarende van het
door Rusland geënterde schip de Arctic Sunrise, is vandaag op borgtocht
vrijgelaten. Dat is zojuist bekend geworden.
De Australiër Colin Russell was de enige van de dertig die niet vorige
week al tegen betaling van een borgsom de gevangenis in Sint-Petersburg
mocht verlaten. De reden daarvan was onduidelijk.De anderen, onder wie de Nederlandse Mannes Ubels en Faiza Oulahsen, hebben de gevangenis al verlaten. De aanklachten tegen de opvarenden zijn niet ingetrokken. De activisten moeten in Rusland de uitspraak van de rechter afwachten.
Ze worden verdacht van hooliganisme en kunnen maximaal zeven jaar gevangenisstraf krijgen. De twee Nederlandse activisten verwachten echter dat de uitspraak zal meevallen. Ubels in een interview met de Volkskrant vandaag: 'Dit is een situatie waar beide partijen geen belang hebben. Rusland wil dit niet langer, en wij natuurlijk ook niet.' Oulahsen zei dat ze verwacht wel te worden veroordeeld, maar dat de straf zal meevallen.
dinsdag 26 november 2013
Engelse archeologen: Boeddha rond 600 voor Christus geboren
−
26/11/13, 09:51
© Ira Block/National Geographic Archaeologists.
De geboorteplaats van Boeddha in de Maya Devi Tempel in Lumbini, Nepal.
Een groep archeologen van de universiteit van Durham in Engeland meent
te hebben vastgesteld wanneer Boeddha is geboren. Door zijn
geboorteplaats, zoals beschreven in de heilige geschriften, goed te
onderzoeken, ontdekten ze resten die duiden op een leven rond 600 voor
Christus.
Daarmee is een oud mysterie onder boeddhisten beslecht. Hoewel er veel
over het leven van de heilige bekend is, is de tijd waarin zijn verhaal
plaatsvindt altijd duister gebleven. Geschiedkundigen en
boeddhisme-experts wisten dat het een paar honderd jaar voor Christus
moet zijn gebeurd, maar of dat nou 300 of 1.200 jaar was, wisten ze
niet.De archeologen daalden af in de Maya Devi Tempel in Lumbini, Nepal. Deze plek geldt als de geboorteplaats van Boeddha. Lange tijd zijn de diepste lagen van deze tempels ontoegankelijk geweest doordat er zo vaak overheen gebouwd was. Nu is het de onderzoekers eindelijk gelukt om oude bouwwerken te vinden. Ze ontdekten een gebouwtje van hout onder een bakstenen structuur. Het hout bleek na een uitgebreide analyse uit de 6de eeuw voor Christus te stammen.
Volgens de boeddhistische overlevering werd Boeddha geboren onder een heilige boom in Lumbini. De onderzoekers vermoeden dat het timmerwerk dat ze nu hebben gevonden een altaar was dat om deze boom heen werd gebouwd. Daarmee concluderen ze dat dat altaartje neergezet werd ter ere van de geboorte van Boeddha.
-
Het is volgens mij aannemelijker dat het een altaar is voor de boom zelf dan voor BoeddhaJonathan Silk, hoogleraar boeddhisme-studies
-
© Jeroen van Raalte.Heilige boom naast de Maya Devi Tempel in Lumbini
Dat laatste gaat Jonathan Silk, hoogleraar boeddhisme-studies aan de Universiteit Leiden echter te ver. 'Er is volgens mij geen enkele aanwijzing dat het gevonden hout onderdeel van een boeddhistische tempel is. Voordat Boeddha bestond, was boomverering normaal in India; het is volgens mij aannemelijker dat het gevonden hout onderdeel is van een altaar voor de boom zelf.'
De conclusie van de Britse archeologen snijdt volgens hem dan ook geen hout. 'Stel je voor dat je in Duitsland houtresten vindt van 200 jaar voor Christus. Dan concludeer je ook niet dat dit aanwijzingen waren van vroeg Christendom.'
Aan de andere kant sluit Silk de mogelijkheid dat Boeddha geboren is bij het boomaltaar niet uit. 'Het is waarschijnlijk dat, áls je onder een boom geboren wordt, dat de heilige boom in het dorp zal zijn. Maar voor hetzelfde geld stond het altaar er al 200 jaar voor Buddha's geboorte.' De ontdekking zegt in die zin dus niets over de geboortedatum. Toch is de ontdekking voor Silk interessant, omdat het het idee dat Boeddha's moeder onder een boom beviel aannemelijk maakt. Of het de discussie over Boedhha's geboortejaar beslecht, is echter de vraag.
-
© EPA.
Nepalese boeddhisten worden sprenkelen heilig water op de verjaardag van Boeddha.
maandag 25 november 2013
Schrijver Gerrit Krol (79) overleden
−
25/11/13, 09:37
− bron: ANP
© anp.
Gerrit Krol bij de uitreiking van de P.C. Hooft-prijs in 2001. Zijn echtgenote toont het beeldje aan de aanwezige pers.
Schrijver Gerrit Krol is zondag in zijn woonplaats Groningen op
79-jarige leeftijd overleden. Dat heeft zijn uitgever maandag
bekendgemaakt. Krol leed aan de ziekte van Parkinson.
De auteur ontving veel erkenning voor zijn werk, zoals de Multatuliprijs
en de Busken Huetprijs. Zijn oeuvre werd in 1986 bekroond met de
Constantijn Huygensprijs en in 2001 met de P.C.Hooft-prijs. In 2005
ontving hij een eredoctoraat aan de Vrije Universiteit Amsterdam.Krol werd op 1 augustus 1934 geboren. In 1962 schreef hij zijn romandebuut De rokken van Joy Scheepmaker. Hij schreef in totaal meer dan 50 romans, verhalenbundels, novellen, dichtbundels en essays en won daarvoor diverse prijzen. In zijn laatste roman Duivelskermis (2007) beschreef hij de gevolgen van de ziekte Parkinson.
Reacties
'Querido verliest in Gerrit Krol een scherpzinnige, tegendraadse en geestige auteur, die zijn grote liefdes, de kunst en de wetenschap, in zijn bijzondere oeuvre verenigde en vereeuwigde', aldus uitgever Annette Portegies.
Minister Jet Bussemaker van Cultuur liet in een reactie weten dat Nederland met het overlijden van Krol 'een van zijn meest bijzondere schrijvers' heeft verloren. 'Zijn uitzonderlijke literaire kwaliteiten hebben in combinatie met zijn bizarre humor en scherpe, exacte geest geleid tot een uniek oeuvre dat verrast, confronteert en aanzet tot nadenken.'
Wiskunde
Gerrit Krol was wiskundig aangelegd. Hij werkte onder meer als computerspecialist bij Shell en bij de Nederlandse Aardolie Maatschappij als systeemontwerper. Zijn werkzaamheden brachten hem ook meermalen in het buitenland.
Zijn vrije uurtjes besteedde hij aan het schrijverschap. Zijn debuut was een traditioneel geschreven verhaal, maar in zijn latere werk zocht hij naar een eigen stijl, waarbij hij wiskundige aspecten in zijn werk vlocht. Dit is onder meer te zien in het boek Het gemillimeterde hoofd uit 1967. Met dit boek won hij in 1968 de Prozaprijs van de gemeente Amsterdam.
De doodstraf
In de jaren '90 sloeg hij een nieuwe weg in en zijn deze wiskundige elementen minder nadrukkelijk aanwezig in zijn werk. In zijn essay Voor wie kwaad wil ging Krol in op het verschil in aandacht voor daders en slachtoffers van een misdrijf. Terwijl alle aandacht veelal gaat naar de daders, blijven de slachtoffers in de kou staan. Volgens Krol zijn we slachtoffer geworden van onze tolerantie. De schrijver gaf aan niet onwelwillend te staan tegen de invoering van de doodstraf.
Ploumen zet modewinkels Coolcat, Wibra en Prénatal op zwarte lijst
−
25/11/13, 06:47
© reuters.
Textielproductie in Bangladesh.
Minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking)
opent de aanval op drie Nederlandse kledingbedrijven. In het AD
van vandaag zegt Ploumen dat Coolcat, Wibra en Prénatal weigeren
verantwoordelijkheid te nemen voor de arbeiders die de kleding maken.
Ploumen roept de bedrijven nu nogmaals op om iets te doen aan de rechten van de arbeiders. 'Deze bedrijven staan voor de keus. Of ze tekenen alsnog of ze verliezen hun geloofwaardigheid bij de klanten.' Ploumen deed al eerder een oproep om de afspraken te onderteken zodat textielarbeiders betere en veiligere arbeidsomstandigheden krijgen.
Volgens Ploumen is het maken van winst voor de kledinggiganten geen excuus om geen verantwoordelijkheid te dragen voor de arbeiders.(...)
Ploumen is maandag in Berlijn bij een conferentie over leefbaar loon. Eerder dit jaar kwamen meer dan 1100 mensen om doordat een complex met kledingfabriekjes in Bangladesh instortte. De fabriekjes leverden ook aan ketens in het westen.
zondag 24 november 2013
van de oo-go
nachtvlinder
En de vlinder in het hoekje van het raam
ligt scheef te slapen in de schemering.
Hij is te donker voor z’n naam,
ja veel te donker voor betovering.
Zal ik hem wakker maken met dez’ pen,
beroeren zacht zijn tere lijfje
zonder angst voor dit soort beesten
slechts tot doel ... wel ... ik beschrijf je.
Nee, geen spel nu met de vlinder,
wees tevreden als de vinder
van een kleinood in de nacht.
Blijf stil kijken, houd de wacht,
deel in hem, deel zijn geheime kleuren,
nu geen vlucht en toch niet treuren.
vrijdag 22 november 2013
Actie Greenpeace op Rotterdams Shell gebouw
−
21/11/13, 09:15
− bron: ANP
© AD/Hidde Zwiers.
Actievoerder van Greenpeace laten een spandoek neer.
Actievoerders van Greenpeace hebben vanochtend een kantoor van Shell in
Rotterdam beklommen. Dat liet een woordvoerder van de milieuorganisatie
weten. Wat de activisten gaan doen bij het gebouw, is nog niet bekend.
-
© Sanne Riepema.
Vrees voor milieuschade
Greenpeace voert regelmatig actie tegen oliemaatschappij Shell. Deze actie draait volgens de woordvoerder om het beschermen van de Noordpool. Shell overweegt om naar olie te boren in het Noordpoolgebied. Greenpeace vreest voor milieuschade door lekkages. 'Die kans is levensgroot en er is geen hulp in de buurt als het fout gaat.'
Ook de actie die resulteerde in de bestorming van het schip Arctic Sunrise, had met Shell te maken. Het boorplatform waartegen werd geprotesteerd, was van Gazprom, dat samen met Shell naar olie wil boren in de Petsjora Zee ten noorden van Rusland. De zegsman van Shell benadrukte dat het concern 'geen enkele betrokkenheid heeft bij dat platform. We hebben afgelopen zomer een intentieverklaring getekend met Gazprom, maar daar is nog geen concreet project uit voortgekomen.'
Greenpeace vindt echter dat Shell zich niet in moet laten met bedrijven als Gazprom.
Shell: niet betrokken bij Gazprom
Shell is op geen enkele manier betrokken bij de ontwikkelingen rond het boorplatform van Gazprom, liet een woordvoerder van het energieconcern vandaag weten.
Greenpeace verwijt Shell onder meer het niet zo nauw te nemen met mensenrechten en het milieu door samen te werken met Gazprom. Medewerkers van Greenpeace werden gearresteerd toen zij bij het platform van Gazprom protesteerden tegen olieboringen van het bedrijf in het poolgebied. Shell werkt met Gazprom samen in Siberië en voor de Russische oostkust 'maar we doen niets met ze in het poolgebied', aldus de zegsman. 'Dat kunnen wij niet vaak genoeg benadrukken.'
Shell en Gazprom tekenden afgelopen zomer een intentieverklaring om samen te werken op mogelijke projecten in de toekomst. Tot op heden is daar volgens de woordvoerder nog geen concreet project uit voortgekomen. 'De aantijgingen van Greenpeace zijn dus gewoon niet waar. De schuld ligt niet bij Shell', zei de woordvoerder.
Vrijlating activisten
Greenpeace zei ook nog altijd te wachten op antwoord op een brief aan vertrekkend bestuursvoorzitter Peter Voser waarin hij wordt opgeroepen om zich uit te spreken voor de vrijlating van de gearresteerde mensen. Een deel van hen is overigens inmiddels op borgtocht vrij. Volgens de woordvoerder zijn de standpunten van Shell bekend bij Greenpeace, mede door de beantwoording van eerdere brieven. 'Deze brief bevat geen nieuwe elementen.' Of dat betekent dat een antwoord uitblijft, liet hij in het midden.
Greenpeace wil zich vanwege het tot dusver uitblijven van een reactie wenden tot Ben van Beurden, die Voser per 1 januari opvolgt. Dat heeft ogenschijnlijk weinig kans van slagen. 'Peter Voser is voorlopig nog bestuursvoorzitter.'
woensdag 20 november 2013
Manioc
Manioc
Feuilles de Manihot palmata
| Règne | Plantae |
|---|---|
| Sous-règne | Tracheobionta |
| Division | Magnoliophyta |
| Classe | Magnoliopsida |
| Sous-classe | Rosidae |
| Ordre | Euphorbiales |
| Famille | Euphorbiaceae |
| Genre | Manihot |
| Ordre | Euphorbiales |
|---|---|
| Famille | Euphorbiaceae |
Racines de manioc
Il s'agit en fait d'une fécule, mot plus adapté pour parler de la "farine" issue d'une racine. Il existe beaucoup de variétés que l'on peut trouver sur le Ver-O-Peso, le marché de Belém.
En Guyane, cette « farine », appelée couac, tient une place culturelle importante.
C'est une source peu coûteuse d'hydrates de carbone, mais sa consommation sans préparation adéquate peut créer des problèmes de santé. Le manioc (amer) contient en effet des glucosides cyanogéniques toxiques qui sous l'effet d'une enzyme se transforment en acide cyanhydrique. La cuisson des tubercules de manioc les rend consommables mais on rapporte des cas d'intoxication - certes heureusement rares - ayant entraîné la mort après absorption de manioc mal cuit, en particulier lors de la friture.
On en cultive deux variétés principales :
- le manioc amer, impropre à la consommation s'il n'est pas préalablement détoxifié, et dont les racines séchées sont transformées en tapioca, en cassave ou en farine qui, préparée sous forme de farofa, est un ingrédient de la feijoada brésilienne.
- le manioc doux, dont les racines peuvent être directement consommées, on note cependant des cas de neuropathies car il contient des hétérosides cyanogènes en moindre quantité.
La chair des tubercules a une couleur blanchâtre et rappelle le bois par sa texture et sa consistance. Après cuisson dans l'eau, sa chair devenue jaune se délaie. La friture la rend croustillante.
Les feuilles sont aussi consommées en tant que légumes, notamment en Afrique, elles contiennent de la vitamine A et C.
Étymologie
Le terme manioc dériverait du Tupi manioch3. Son nom proviendrait d'un mythe Tupi à propos de la déesse Mani, à la peau blanche, qui aurait établi son domicile (oca) dans la racine de la plante.Histoire
Le manioc cultivé depuis fort longtemps par les populations locales fut découvert par les européens en 1500 quand le navigateur portugais Cabral accoste le Brésil avec ses hommes.Les premières mentions précises du manioc sont faites par Jean de Léry qui aborde les côtes du Brésil en 1557, et à court de provisions troque des objets manufacturés contre des vivres dont de la farine de manioc. De retours en France Lery publie à La Rochelle le récit de son voyage (L’Histoire d'un voyage fait en la terre du Brésil, autrement dit Amérique)dans lequel il fait mention de la racine de manioc. Plus tard une description scientifique en est faite par Willem Piso dans son ouvrage Historia Naturalis Brasiliæ publié en 1648 à Amsterdam.
La fabrication du tapioca est attestée pour la première fois dans un livre de John Nieuhoff qui réside au Brésil entre 1640 et 1649, il parle de la fabrication d'une sorte de gâteau fait de farine de manioc nommé tipiacica.4
Le manioc en Afrique
Une fois pilé, à la main ou au moulin, on obtient une farine blanche appelée « foufou » dans les deux Congo. Cette farine est mélangée à de l'eau bouillante à égale proportion et constitue un aliment qui accompagne les plats en sauce. Elle peut aussi être donnée à de jeunes enfants. Le foufou a une valeur calorique sèche de 250 à 300 Cal, soit près de la moitié lorsqu'elle est en pâte.
Une autre façon de le consommer est en pains de manioc (appelés « chikwangue » en République Démocratique du Congo, « Bibôlô » au Cameroun, et « mangbèré » en Centrafrique). Ils sont riches en cellulose, consistants, mais très peu nourrissants. Leur prix très abordable favorise leur consommation à grande échelle. Il est recommandé de bien les mâcher afin de ne pas avoir de problème de digestion.
À l'île Maurice le manioc est produit et consommé sous forme de biscuits, le plus souvent aromatisés, à la cannelle, à la crème anglaise, à la noix de coco ou encore au sésame.Le manioc est consommé sous forme d'une soupe avec de la viande de bœuf, poulet (appelés katkat manioc).
Les feuilles de manioc sont également consommées avec du riz (« riz-feuilles »), en République du Congo et en République démocratique du Congo sous le nom de mpondu, saka-saka ou « ngunza » ou « ngoundja » en République centrafricaine. Le matapa, plat typique du Mozambique, (le vatapá au Brésil), est préparé avec les jeunes feuilles de manioc pilées avec de l'ail et la farine tirée des tubercules, cuites avec du crabe ou des crevettes. Aux Comores sous le nom de mataba, les feuilles sont accommodées avec un émincé de poisson.
La consommation de feuilles mal bouillies peut être mortelle toujours à cause de la présence de traces de cyanure cependant si les niveaux de cyanure sont acceptables, il sera transformé en thiocyanate (à condition que l'alimentation soit suffisamment riche en sulfure) ce qui peut causer de l'hypothyroïdie voire un goitre par blocage des récepteurs à l'iode sur la glande thyroïde.
Un rapport de la FAO a démontré que tremper le manioc dans de l'eau pendant 5 jours avant de le manger permet de réduire drastiquement les niveaux de cyanure et ainsi le rendre comestible6.
En Côte d'Ivoire, le manioc est consommé sous forme de semoule cuite à la vapeur, ce qu'on appelle l'attiéké. L'attiéké est un plat national, principalement consommé dans les régions sud du pays. Il est souvent accompagné de sauce locale (claire, graine etc..). Le manioc peut se consommer aussi sous forme de pain de manioc appelé foutou de manioc ou de plakali, essentiellement constitué de substance amidonnée. L'attiéké est consommé frais de préférence. Il se conserve et s'exporte ou se commercialise sous forme séchée.
La production de manioc commence à se faire sous la forme industrielle par des petites unités de production d'attiéké. Cette forme n'est pas encore répandue en Côte d'Ivoire.
La mosaïque, une maladie du manioc
Depuis le milieu des années 1990, une maladie est apparue, sous le nom de « mosaïque ». Cette maladie (un virus) se répand très facilement et rapidement d'un plant à l'autre. La mouche blanche serait un vecteur de transmission. La maladie s'est développée dans plusieurs pays africains (Kenya, Congo-Brazzaville entre autres).
La mosaïque fait perdre les feuilles au plant de manioc et rend les tubercules rachitiques. Le principal danger pour l'homme est de réduire fortement sa consommation alimentaire.
Le Comité international de la Croix-Rouge entreprend des tests sur des boutures saines, et les distribue dans des zones touchées.
UtilisationLe manioc est utilisé comme semoule ou comme fécule (tapioca).Les feuilles au-dessus de la plante peuvent être broyées pour fabriquer du pondu, un légume traditionnel. Les plats les plus connus sont le foufou, l'attiéké un couscous de manioc, le Mpondu à base de manioc et de poisson, le Mpondu-Madesu, à base de manioc et de haricots. Le manioc est aussi utilisé pour fabriquer une tortilla, le cassave, un pain le chikwangue et des bières traditionnelles telle la cachiri, le munkoyo ou la mbégé. Au Brésil, on l'utilise beaucoup frit pour accompagner les grillades. En hiver, le bouillon de manioc est très populaire. Il est également utilisé en farine légèrement rotie pour accompagner les haricots. Cette même farine est l'ingrédient principal de la farofa. | |||||
Foufou
Au Congo, le foufou est souvent servi accompagné de viande ou de poisson, de légumes cuits, et tout genre de condiment africain ou occidental telle que la sardine à l'huile. Il existe là deux variétés principales de pâtes appelées foufou : l'une obtenue rien qu'avec la farine de manioc et l'autre avec la farine de maïs, marquant ainsi par le biais de l'alimentation une différence de culture et d'appartenance ethnique. Le foufou à base de maïs est notamment particulier au peuple baluba vivant dans la région du Kasaï du Congo-Kinshasa (République démocratique du Congo). Il existe également une manière hybride de préparation consistant à mélanger la farine de manioc à celle de maïs.
Par extension, on appelle foufou toute pâte obtenue du mélange de la farine (n'importe laquelle) et de l'eau bouillante à feu. À défaut du manioc, la diaspora congolaise le prépare avec de la semoule ou autres farines.
Au Togo, le foufou désigne une pâte obtenue en pilant des morceaux d'igname bouillis dans un mortier.
Voir aussi
Greenpeace-activist Mannes Ubels ook op borgtocht vrij
−
20/11/13, 13:27
− bron: ANP
© reuters.
De Nederlandse Greenpeace-activist Mannes Ubels.
UPDATE
De Nederlandse Greenpeace-activist Mannes Ubels komt ook op borgtocht
vrij. Dat heeft de rechtbank in Sint-Petersburg zojuist bepaald. De
Amsterdamse activiste Faiza Oulahsen hoorde eerder vandaag dat ze de
gevangenis op borgtocht mag verlaten.
-
© ap.Greenpeace-activiste Faiza Oulahsen vandaag in de rechtbank in Sint-Petersburg.
Bij Greenpeace is met 'blijdschap en opluchting' gereageerd op de beslissing van de rechter. 'Er werd gejuicht hier op kantoor', aldus een woordvoerster. Ook de kapitein van de Arctic Sunrise, Peter Willcox, en de Britse Alexandra Harris kwamen vandaag op borgtocht vrij.
Borgsom nog onduidelijk
Wat er nu gaat gebeuren is niet helemaal duidelijk, zo laat de woordvoerster weten. Zo is niet bekend wanneer Ubels en Oulahsen precies op vrije voeten komen en of zij bijvoorbeeld de stad of Rusland mogen verlaten. Dat moet blijken uit de rechtbankpapieren. 'Het kan enkele dagen duren voordat die binnen zijn', legde de woordvoerster uit. 'De restricties moeten daaruit blijken. Als de papieren binnen zijn, kunnen we ook de borgsom betalen.' Dat bedrag is nog niet duidelijk, maar voor andere activisten die werden vrijgelaten op borgtocht bedroeg de som zo'n 45.000 euro. Greenpeace kan die bedragen zo snel mogelijk betalen. Volgens Greepeace Rusland heeft Oulahsen tijdens de zitting toegezegd in een hotel in Sint-Petersburg te willen wonen, zodat ze beschikbaar is voor het onderzoek door de Russen.
Voor de twee activisten wordt huisvesting, een goed bed en eten geregeld. Waarschijnlijk duurt het minimaal 48 uur voordat ze echt vrij zijn. De borgsom moet bijvoorbeeld eerst worden betaald.
Oulahsen en Ubels werden in september opgepakt op het Greenpeaceschip Arctic Sunrise. Ze hadden met 28 anderen actie gevoerd bij een Russisch boorplatform. Ze zijn aangeklaagd voor hooliganisme. Het is niet duidelijk of de eerste aanklacht, piraterij, nog steeds geldt.
Voorarrest Australiër verlengd
Negen niet-Russische opvarenden van de Arctic Sunrise kregen gisteren te horen dat zij de gevangenis op borgtocht mogen verlaten. Het gaat om opvarenden met de Finse, Franse, Braziliaanse, Nieuw-Zeelandse, Argentijnse, Poolse, Argentijns-Italiaanse, Canadese en Italiaanse nationaliteit. Maandag kregen drie Russische opvarenden al te horen dat ze na betaling van een borgsom de cel uit mogen. Van een Australisch bemanningslid werd de voorlopige hechtenis juist met drie maanden verlengd, tot 24 februari.
Nederland vindt dat Rusland de Arctic Sunrise niet had mogen enteren en is een arbitragezaak begonnen. Die procedure kan jaren duren. Nederland wil dat Rusland de Arctic Sunrise en de dertig opvarenden vrijlaat zolang de arbitrage loopt. Nederland heeft daarom een zaak aangespannen bij het Internationaal Zeerechttribunaal. Dat doet vrijdag uitspraak.
dinsdag 19 november 2013
in de Rotterdamse Schouwburg bezocht en ga bezoeken, in januari iTMOi
Voor christelijke ouders gaat de seksles van Dokter Corrie een tikje te ver
−
19/11/13, 09:13
© Screenshot YouTube.
Dokter Corrie, gespeeld door Martine Sandifort
Het Binnenhof is vandaag het terrein van bezorgde ouders. Ze bieden een petitie aan tegen Dokter Corrie.
-
© ANP.CU-Kamerlid Joel VoordewindJe moet voor zo'n onderwerp de tijd nemen, en het niet in vier minuten proppen tussen serieus nieuws
CU-Kamerlid Joël Voordewind
Yvonne Koopman (48), initiatiefneemster van 'Stop dokter Corrie', vindt dat de publieke omroep NTR zich met de adviezen van Dokter Corrie achter de voordeur begeeft. Seksuele voorlichting is in de eerste plaats een taak voor ouders, vindt ze. Omdat het SchoolTV Weekjournaal op 80 procent van de basisscholen wordt bekeken, komen de adviezen van dokter Corrie volgens Koopman neer op een soort staatsopvoeding.
Kamervragen
Eerder stelde de ChristenUnie Kamervragen over het programma. 'Niet omdat we tegen seksuele voorlichting zijn', zegt Kamerlid Joël Voordewind. 'Het gaat om de manier waarop. Je moet voor zo'n onderwerp de tijd nemen, en het niet in vier minuten proppen tussen serieus nieuws.'
Het idee voor Dokter Corrie ontstond toen seksuele voorlichting in 2012 werd opgenomen in de door het ministerie vastgestelde kerndoelen van het basisonderwijs. Rutgers WPF, kenniscentrum voor seksualiteit, bedacht de inhoud.
Dokter Corrie, gespeeld door Martine Sandifort, is een combinatie van een dokter die er geen doekjes om windt en een giechelige puber. Zelf begint ze in eerste instantie te stotteren als ze 'piemel' moet uitspreken. Maar als het erop aankomt demonstreert ze de tongzoen op zo'n plastic skelet dat bij de standaarduitrusting van een biologielokaal behoort.
-
© Screenshot YouTube.Shaker op de computer van Dokter Corrie
1. 'Veilig vrijen! Gebruik een condoom!'
Dokter Corrie ontvangt in elke aflevering een gast. Die vertelt over zijn of haar prille ervaringen met liefde en seks. Choreograaf Shaker vertelt over zijn eerste verkering en geeft de kijkers een tip mee: 'Doei! Veilig vrijen! Gebruik een condohooom!' Dokter Corrie: 'ja... zo ver is het bij jullie waarschijnlijk nog niet, maar stel: je gaat een keer vrijen met iemand, gebruik dan wel een condoom, hè?'
'Zo'n opmerking komt uit de lucht vallen', vindt Yvonne Koopman. 'Wat moeten kinderen die nog helemaal niet met dit thema bezig zijn met dit advies?' Ook Joël Voordewind vindt dat seksualiteit op deze manier uit haar context wordt gerukt. 'Het is prima om het thema met kinderen te bespreken, maar niet als iets geïsoleerds, niet als een los dingetje. Het moet gebeuren in een context waarin duidelijk wordt dat seks voortkomt uit liefde, vriendschap en respect.'
Lingo-presentatrice Lucille Werner vertelt in de aflevering over 'anders zijn' dat zij vroeger door sommige jongens raar werd aangekeken, omdat ze niet goed kan lopen. 'Daar word ik nou zo boos om,' sputtert Dokter Corrie, 'van die mensen die andere mensen niet normaal vinden! Wat is nou normaal! Al ben je een jongen die op jongens valt, al ben je een meisje dat op meisjes valt, al ben je... uhm, gelovig voor mijn part, en val je op niet-gelovig, of... doof of blind of mank, dat maakt toch allemaal niet uit! We zijn allemaal hartstikke normaal. Ja!' Dat is indoctrinerend, vindt Yvonne Koopman. 'Als iemand dat zo met uitgestoken vinger schreeuwt. Op deze manier lijkt het alsof kinderen en hun ouders er geen eigen opvattingen op na mogen houden.'
In de aflevering over 'informatie zoeken', vertelt dokter Corrie dat het normaal is dat pubers nieuwsgierig zijn naar seks. Ze raadt aan er met vrienden over te praten, of met ouders of leraren. Maar ze kan zich ook goed voorstellen dat je eerst in je eentje wilt zoeken, op internet. Als je dat doet, kom je soms per ongeluk op pornosites terecht. 'Daar acteren mensen dat ze seks hebben. Dat doen ze op een heel rare, overdreven manier. Het is speciaal voor volwassenen gemaakt, dus klik het lekker weg.' Vooral die laatste zin, 'het is speciaal voor volwassenen gemaakt', schiet Yvonne Koopman in het verkeerde keelgat. 'De zin wekt de suggestie dat het normaal is dat volwassenen naar porno kijken. Dat is het niet, vind ik. Dus die boodschap wil ik niet aan mijn kinderen meegeven.'
Abonneren op:
Posts (Atom)