vrijdag 8 oktober 2021

Afghanistan

 

Rode Kruis wilde achterblijvers Afghanistan helpen, maar Buitenlandse Zaken liet aanbod liggen

Het Rode Kruis heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken eind augustus tevergeefs hulp aangeboden, na de beëindiging van de luchtbrug uit Afghanistan. Het aanbod bevatte onder meer het opzetten van hulplijnen en het bieden van psychosociale hulp aan de achterblijvers. Dat heeft het Rode Kruis bevestigd aan de Volkskrant. Het departement ging tot nu toe niet in op het aanbod.

Kati Piri (PvdA): ‘Dit is onbegrijpelijk, ook omdat andere landen wel proberen hun mensen weg te krijgen.’ Beeld AP
Kati Piri (PvdA): ‘Dit is onbegrijpelijk, ook omdat andere landen wel proberen hun mensen weg te krijgen.’Beeld AP

Volgens een woordvoerder van het Nederlandse Rode Kruis was het een ‘algemeen aanbod’ om de beschikbare kennis en expertise binnen de organisatie in te zetten voor deze bijzondere situatie. Behalve het opzetten van hulplijnen – waarmee de organisatie ook tijdens de coronapandemie te hulp schoot – en het bieden van psychosociale hulp, zou het daarbij ook kunnen gaan om het herenigen van families die elkaar tijdens de vluchtfase kwijtgeraakt zijn.

Buitenlandse Zaken zegt in een reactie dat het ‘eigen mensen’ heeft voor psychosociale hulp voor het eigen personeel, inclusief het lokale personeel van de ambassade in Kabul. ‘We hebben daar veel aandacht aan besteed, omdat veel medewerkers met zeer moeilijke omstandigheden geconfronteerd zijn geweest.’ Ook wordt volgens Buitenlandse Zaken, samen met Defensie ‘minimaal wekelijks, maar vaak frequenter’ contact gehouden via telefoon, mail en WhatsApp met achterblijvers die in aanmerking komen voor hulp om naar Nederland te komen. Van een rol van het Rode Kruis bij het beoordelen en verwerken van hulpverzoeken uit Afghanistan is ‘nooit sprake’ geweest.

‘Ontzettend dom’

Anne-Marie Snels, oud-voorzitter van de militaire vakbond AFPM, die contact heeft met tolken en veel andere mensen die zijn achtergebleven in Afghanistan, noemt het ‘schandelijk en heel onverstandig’ dat de expertise van het Rode Kruis niet in dank is aanvaard door Buitenlandse Zaken. Ze wijst erop dat het departement zich beroept op gebrek aan capaciteit bij het adequaat registreren van mensen die een beroep doen op Nederlandse hulp. Bovendien strookt de claim van Buitenlandse Zaken dat met alle mensen die op een evacuatielijst stonden wekelijks telefonisch contact is, niet met de ervaringen van veel achterblijvers.

Snels: ‘Het Rode Kruis is een organisatie die precies weet hoe je mensen die in een zeer kwetsbare positie zitten, moet benaderen. Als mensen in paniek zijn, moet je met professionals en met belscripts werken. Dat gebeurt nu niet, dus het is ontzettend dom dat de overheid hier geen gebruik van maakt.’

Oppositiepartijen PvdA, GroenLinks en SP reageren verbaasd en willen snel opheldering. ‘Nooit is er door de bewindspersonen gesproken over het aanbod van het Rode Kruis’, zegt Laura Bromet (GroenLinks). ‘In plaats van gebruik te maken van dit aanbod, besloot het kabinet het loket voor mensen die in doodsangst zijn achtergebleven te sluiten’, zegt Kati Piri (PvdA). ‘Dit is onbegrijpelijk, ook omdat andere landen wel proberen hun mensen weg te krijgen. De afgelopen tijd is kostbare tijd verspild en daarmee zijn levens van mensen die Nederland hebben gediend in gevaar gebracht. Maar ondanks de pittige debatten lijkt het kabinet het leven maar niet te beteren.’

Sinds midden september is van het kabinet weinig meer vernomen over de voortzetting van de evacuatie-inspanningen en de registratie van Afghanen, die volgens de motie-Belhaj (die het kabinet ‘naar letter en geest’ zegt te zullen uitvoeren) in veiligheid moeten worden gebracht.

Dit weekend zei demissionair staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Ankie Broekers-Knol dat het misschien wel om 100 duizend mensen ging, een uitspraak waar ze later spijt voor betuigde. Maar dinsdag meldde demissionair minister van Buitenlandse Zaken Ben Knapen, in antwoord op schriftelijke vragen vanuit de Kamer, dat vanaf 18 duizend mailadressen 40 duizend verzoeken zijn ontvangen, bij het digitale loket dat 17 september werd gesloten. Vaak hebben deze verzoeken betrekking op meerdere personen, volgens Knapen. ‘Het gaat hierbij dus om hulpverzoeken die betrekking hebben op vele tienduizenden personen.’

Geen opmerkingen:

Een reactie posten