Na Tibet en Xinjiang is nu ook Binnen-Mongolië aan de beurt
met de ‘verchinezing’. Beijing eist dat scholen lesgeven in Chinees, en
niet in het Mongools. Duizenden ouders houden hun kinderen van school.
‘We hebben ons land verloren, onze vrijheid, en nu staan we op het punt
onze taal kwijt te raken.’
Duizenden leerlingen en ouders in
de Chinese regio Binnen-Mongolië hebben zich de afgelopen dagen
aangesloten bij een uitzonderlijk grootschalig protest tegen de
afschaffing van onderwijs in hun moedertaal. Leerlingen boycotten
massaal de lessen, of houden demonstraties voor hun schoolpoort. Ze
verzetten zich openlijk tegen de degradatie van het Mongools als
onderwijstaal, ondanks aangekondigde represailles.
De Chinese autoriteiten proberen
journalisten uit Binnen-Mongolië te weren, maar op sociale media
circuleren tal van video’s van de protesten. Leerlingen in uniform
scanderen slogans voor hun schoolpoorten, of breken uit uit hun
internaten, door politiekordons heen. Tal van organisaties verspreiden
foto’s van petities tegen de onderwijshervorming, met de vingerafdrukken
in een kring geplaatst, zodat niet te achterhalen is wie als eerste had
ondertekend.
De Chinese overheid reageert met
keiharde repressie. Aan veel schoolpoorten staat paramilitaire politie,
en in steden als Xilinhot en Tongliao patrouilleerden militaire
voertuigen. In andere steden is een avondklok ingevoerd, en op Chinese
sociale media worden alle verwijzingen naar het protest gecensureerd.
Veel ouders krijgen bezoek van lokale politici, soms midden in de nacht,
en worden onder druk gezet om hun kinderen alsnog naar school te
sturen.
Intimidaties
‘Ambtenaren kregen te horen dat ze uit de
partij zouden worden gezet of hun baan zouden verliezen als ze hun
kinderen niet naar school stuurden’, aldus een man uit Xilingol, een
district waar de nomadische steppecultuur nog levend is. Omwille van
veiligheidsredenen getuigt hij anoniem. ‘Nomaden kregen te horen dat ze
geen zorgverzekering of pensioen meer zouden krijgen. Ondanks de
intimidaties hoorde ik van een leerkracht dat er woensdag nog steeds
amper leerlingen op school waren.’
Volgens de ngo Southern Mongolian Human
Rights Information Center nemen meer dan tienduizend Mongolen deel aan
de protesten. Het zou om de grootste verzetsactie sinds 2011 gaan. Door
beperkingen op de vrije nieuwsgaring in China
is het moeilijk deze getallen te verifiëren, maar afwezigheidslijsten
geven aan dat dinsdag zeker vijfduizend leerlingen niet kwamen opdagen
op hun eerste schooldag.
De protesten in Binnen-Mongolië braken
uit nadat bekend werd dat de Chinese overheid in het geheim een
hervorming van het Mongoolstalige onderwijs had doorgevoerd. Tot nog toe
was Mongools de voertaal in die scholen, en gold Chinees als de tweede
taal. Door de hervorming worden de rollen omgekeerd: Chinees als
voertaal, Mongools als taalvak, één uur per dag. De veranderingen gelden
voor alle jaren van het primair en secundair onderwijs.
Autonome regio
Binnen-Mongolië, een gebied ongeveer twee keer zo groot als Frankrijk,
is een ‘autonome regio’ in China. Van de 25 miljoen inwoners is zo’n 17
procent etnisch Mongools, net als in buurland Mongolië. De rest van de
bevolking is overwegend Han-Chinees, de dominante bevolkingsgroep in
China. Volgens de Chinese grondwet hebben leden van de Mongoolse
minderheid recht op onderwijs in hun moedertaal, en bescherming van hun
cultuur en tradities.
Onder president Xi Jinping
is de overheidscontrole op onderwijs de afgelopen jaren sterk
toegenomen, en geldt educatie steeds meer als een middel om ideologische
eenheid te promoten. Eerder werd het moedertaalonderwijs in de
opstandige regio’s Tibet en Xinjiang afgebouwd, als opstap naar een
algemeen assimilatiebeleid. De Tibetaanse en Oeigoerse minderheden zijn
ondertussen volledig ondergeschikt aan de Han-Chinese meerderheid. Wat
over is van hun traditionele cultuur dient vooral tot vermaak van
toeristen.
‘De maatregelen in Tibet en Xinjiang zijn
in de ogen van de Chinese overheid een groot succes’, zegt Arslan, een
politiek activist uit Binnen-Mongolië, die in 2013 na jarenlang
huisarrest naar buurland Mongolië vluchtte. ‘De minderheden zijn
geassimileerd, en de conflicten zijn de kop ingedrukt. Nu de spanningen
met het buitenland toenemen, wil de Chinese overheid het tempo van die
assimilatie versnellen. Maar ik denk dat ze de tegenstand in
Binnen-Mongolië onderschat heeft.’
Verchinezing
De verchinezing van het Mongoolse
onderwijs is in strijd met het ruimhartige minderhedenbeleid waar de
Chinese Communistische Partij altijd prat op ging, en waarbij de 55
etnische minderheden in China een grote culturele autonomie genoten. De
laatste jaren gaan echter steeds meer stemmen op om een einde te maken
aan dit voorkeursbeleid, vooral om de greep op de grensregio’s te
vergroten. De afschaffing van het minderhedenbeleid is nog niet
officieel, maar lijkt in de praktijk al begonnen.
Binnen-Mongolië gold in China altijd als
een modelregio, met nauwelijks etnische conflicten of separatistische
oprispingen, zoals in Tibet of Xinjiang. Maar de protesten leggen
onderhuidse spanningen bloot. Door bevolkingspolitiek en urbanisering
raakte Binnen-Mongolië al grote delen van zijn cultuur kwijt, en de taal
leek een laatste houvast. ‘We hebben ons land verloren, onze vrijheid,
en nu staan we op het punt onze taal te verliezen’, aldus Arslan. ‘Het
was het enige wat we nog hadden.’
Zowat 30 procent van de etnische Mongolen
in Binnen-Mongolië volgt onderwijs in de eigen moedertaal. Dertig jaar
geleden was dat nog 60 procent. Als het Mongools zijn status als
onderwijstaal verliest, zal het volgens experts een ‘keukentaal’ worden,
die alleen nog in gezinsverband wordt gesproken en beperkt is in
woordenschat. Ook het Mongoolse schrift dreigt dan verloren te gaan. In
buurland Mongolië is in de Sovjettijd het Cyrillische alfabet ingevoerd.
‘Wij spreken alleen thuis Mongools’, zegt
de man uit Xilingol. ‘In de winkels en op het werk is het allemaal
Chinees. Als kinderen vanaf zes jaar vooral les krijgen in het Chinees
in plaats van het Mongools, zal dat een heel grote invloed op hen
hebben. Over een paar jaar zullen onze Mongoolse kinderen Han-Chinezen
zijn. Met een Mongoolse naam, een Mongoolse etniciteit op hun
identiteitskaart, maar een vreemde tegenover hun eigen cultuur.’
Geen opmerkingen:
Een reactie posten