Afbraakbeleid van de Europese Commissie schaadt mens en milieu

 

Afbraakbeleid van de Europese Commissie schaadt mens en milieu

Terwijl de politiek in Nederland in chaos verkeert, zou je bijna vergeten dat politici in Europa ook weer terugkomen van vakantie. Goed nieuws voor ons voedsel? Dat valt te bezien, want de Europese Commissie is onder aanvoering van voorzitter Von der Leyen onverstoorbaar bezig om te snoeien in belangrijke duurzaamheidswetgeving. Onder het mom van ‘betere regelgeving’ en ‘ruim baan voor innovatie’ verdwijnt de ene na de andere wet van tafel om de industrie geen strobreed in de weg te leggen. Maar minder regels zijn niet het antwoord, wij hebben juist meer wetten en maatregelen nodig om ons falende voedselsysteem te fiksen. Regels die niet de commerciële belangen van de agro- en voedselindustrie dienen, maar er voor ons allemaal zijn.

Dossier Europa EU-regelgeving is enorm bepalend voor het dagelijkse voedsel op je bord. Daarom richten veel van onze campagnes zich ook op Europa. Zo lanceerden we een vijfpuntenplan voor beter eten voor de Europese Verkiezingen van juni 2024. Dit plan heeft nog niets aan actualiteit ingeboet. Daarnaast vechten we met onze Europese foodwatch-collega’s voor een verbod op aspartaam en de uitfasering van pesticiden. Ook strijden we voor een verplichte Nutri-Score in de hele EU. Informatie hierover en over de belangrijkste EU-wet- en regelgeving hebben we nu handzaam voor je op een rijtje gezet op onze website.

	Lees meer in ons Dossier Europa

Versimpeling? Versobering! Het blijft van groot belang om de ontwikkelingen in de EU met argusogen te volgen. In plaats van vooruitgang te boeken om te zorgen voor eerlijk, veilig en gezond voedsel, zet de EU de laatste jaren stappen terug. In 2020 zag het er nog zonnig uit voor de vergroening van ons voedselsysteem toen de Green Deal en het Farm2Fork-beleid werden aangenomen, maar hier werd al voor de verkiezingen van 2024 aan getornd: de pesticidenreductiewet ging van tafel en een deel van de duurzaamheidsregels van het algemeen landbouwbeleid sneuvelden door felle lobby van de agrochemische industrie. Na de verkiezingen heeft de Europese Commissie dit snoeibeleid voortgezet. Het is deregulatie wat de klok slaat. Lobbywaakhond Corporate Europe Observatory brengt stelselmatig in kaart wat de Commissie aan het afbreken is en dat is niet mals!

Hele keten aanpakken Nu zijn de anti-wegkijkwetten aan de beurt: de CSRD en de CSDDD, die in 2024 na jarenlange strijd is aangenomen. De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) eist dat bedrijven rapporteren over schade die ze aanrichten aan mens en milieu en de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) dwingt bedrijven om dit soort misstanden tegen te gaan. Bedrijven moeten niet alleen hun eigen activiteiten onder de loep nemen en aanpakken, maar ook die van hun leveranciers en andere zakenpartners verderop in de keten. De wetten vullen elkaar dus aan: niet alleen rapporteren, maar óók oplossen. De CSRD en de CSDDD moeten zorgen voor meer transparantie, moeten mensenrechtenschendingen en milieuschade een halt toe roepen en zorgen voor eerlijkere producten in de supermarkt. Ook grote voedselproducenten hebben met deze wetgeving te maken en dragen zo verantwoordelijkheid voor bijvoorbeeld de werkomstandigheden van kleine boeren buiten de EU. Fantastisch nieuws, zou je zeggen.

Te vroeg gejuicht… Maar nog voor deze wetgeving goed en wel geïmplementeerd was, trapte de Europese Commissie onder invloed van lobby vanuit het bedrijfsleven op de rem. In april 2025 werd implementatie uitgesteld en nu liggen er voorstellen voor fikse wijzigingen op deze democratisch aangenomen wetten. De zogenoemde Omnibus-voorstellen van de Europese Commissie dreigen de wetten flink uit te kleden: zo zouden bedrijven niet meer hun hele keten hoeven door te lichten, maar enkel hun directe leveranciers. Dit voorstel ontslaat ze zo van het aanpakken van misstanden verderop in de keten, juist daar waar het risico op misstanden het grootst is. Ook zouden alleen nog de allergrootste bedrijven onder de regeling vallen (80% van de bedrijven die nu nog onder de wet valt, blijft buiten schot in de nieuwe voorstellen). En dat is slechts een greep uit het snoeiwerk van de Commissie. Wat zijn deze wetten dan nog waard? Deze wijzigingen zijn nog niet door het Europees Parlement en de Raad goedgekeurd. Stemming hierover zal naar verwachting eind 2025 plaatsvinden. Maar hier is het laatste woord nog niet over gezegd! Wij blijven de EU onder druk zetten niet in te stemmen met deze wijzigingen.

Intussen, in Den Haag… In de politiek dichtbij huis valt trouwens ook nog genoeg te doen voor beter eten. Zo pleiten wij voor goedkopere boodschappen voor iedereen. De Tweede Kamerverkiezingen staan voor de deur en het is zaak dat ons plan hiervoor door zo veel mogelijk partijen in de verkiezingsprogramma’s wordt opgenomen. Daar kun jij bij helpen! Ga naar onze website en bekijk hoe jij een amendement kunt indienen voor het verkiezingsprogramma van jouw partij om voedsel betaalbaarder te maken voor iedereen. Of het nou om beleid in Brussel of Den Haag gaat, wij blijven, met jouw hulp, strijden voor eerlijk, veilig en gezond voedsel!

Met vriendelijke groeten,