Bijzondere aankoop
Mary Cassatt, een van de weinige vrouwelijke collega's van Vincent van Gogh, hangt eindelijk in het Van Gogh Museum
Na meer dan tien jaar zoeken en wachten heeft het Van Gogh Museum in Amsterdam vier prenten kunnen kopen van Mary Cassatt, één van de weinige vrouwelijke collega’s van Van Gogh.
De vrouw lijkt te aarzelen, ze heeft de envelop al in haar hand. Zal ze de brief die voor haar ligt versturen? Heeft ze het juiste geschreven? Het moment is vastgelegd op een kleurenprent die Mary Cassatt in 1890 maakte, en die prent is nu samen met drie andere in bezit van het Van Gogh Museum in Amsterdam, zo maakte het museum woensdag bekend.
De aankondiging ging gepaard met tromgeroffel, want er zijn maar weinig schilderende vrouwen uit de omgeving van Van Gogh. En in Nederlandse collecties waren werken van zijn vrouwelijke collega's tot nog toe afwezig, op een paar tekeningen na. Een “fantastische aanwinst”, waarmee een “lang gekoesterde wens” in vervulling gaat, zo laat het museum weten.
De Amerikaanse Mary Cassatt (1844-1926) verhuisde als tiener met haar rijke familie naar Parijs. Vrouwen werden niet toegelaten op de kunstacademie, dus kreeg ze privé-schilderles van grote meesters. Kunstenaar Edgar Degas nodigde haar uit bij de Impressionisten. Zo werd ze één van de twee vrouwen tussen de mannen zoals Monet, Manet, Degas en Renoir - Berthe Morisot was de andere vrouw. Degas liet haar ook kennismaken met de mogelijkheden van de prentkunst, zoals etsen en lithografie. Ze stortte zich heel serieus op de techniek, en met succes: een criticus noemde haar werk in het rijtje van meest geslaagde kleurenprenten die er op dat moment waren.
'Decoratieve binnenwereld’
Op de drie nieuwe kleurenprenten zijn scènes uit het leven van een rijke vrouw in de negentiende eeuw te zien: ze schrijft een brief, past een jurk, ze wast zich. Conservator Fleur Roos Rosa de Carvalho omschrijft het als een ‘decoratieve binnenwereld’. De handelingen zijn eenvoudig, alledaags, in het behang en op de kleding is het druk met bloemen en strepen. Duidelijk is dat Cassatt met bewondering naar de Japanse prenten keek, de briefschrijfster ziet er ook Japans uit.
De vierde prent is een zeldzame lithografie van een vrouw die met een toneelkijker haar uitzicht in de opera inspecteert.
Al lang op zoek
Al zo’n tien jaar was het museum op zoek naar goede werken van Cassatt. Directeur Emilie Gordenker: “Er is geen supermarkt voor kunstwerken waar je met een verlanglijstje naar toe kunt gaan. Je moet als museum contacten leggen, laten weten dat je serieuze belangstelling hebt, en dan moet het kunstwerk ook in topconditie zijn. De financiering hebben we volledig met bijdrages van fondsen kunnen regelen, daar zijn we heel dankbaar voor.’
Goede schilderijen van Cassatt komen vrijwel niet op de markt, maar deze prenten zijn minstens zo bijzonder, vertelt Rosa de Carvalho. “Kleurenetsen zijn heel complex om te maken. En in deze exemplaren zijn de kleuren heel sprankelend gebleven. Cassatt was maanden bezig met deze serie, samen met meesterdrukker Leroy.” De conservator noemt zijn naam met nadruk: “Net als vrouwelijke kunstenaars verdienen meesterdrukkers wel wat meer waardering.”
Cassatt maakte deze serie in een oplage van 25, en 22 daarvan zijn al in handen van hoofdzakelijk Amerikaanse collecties. In Nederland heeft alleen het Rijksmuseum enkele kleinere prenten van Cassatt in bezit, in één kleur inkt. De prenten zijn in het Van Gogh Museum te zien zodra het museum weer open mag.
Lees ook:
Wegzwijmelen bij Van Gogh. De Nederlandse schilder verovert Amerika – zonder schilderijen
Overal in Amerika schieten ‘Van Gogh Experiences’ als paddenstoelen uit de grond, waarin de getormenteerde kunstenaar zich van zijn instagrambare kant toont.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten