donderdag 30 augustus 2018

De beste bieb ter wereld is een huiskamer in Den Helder / Volkskrant

beste van de wereld. Een oppepper voor de marinestad die al tien jaar werkt aan de revitalisering van het centrum.
Op de jeugdafdeling van de Bibliotheek School 7 in Den Helder scant Esmee Knaap (10) bij een uitleenzuil een stapeltje dierenboeken en een boek over Anne Frank, over wie ze vorig schooljaar een spreekbeurt heeft gehouden. Natuurlijk heeft ze gehoord dat haar bibliotheek is uitgeroepen tot beste van de wereld. En ja, ze is trots. ‘Het is hier ook heel erg mooi en groot’, zegt Esmee. ‘Ik kom hier zeker één keer per maand.’
In de nacht van maandag op dinsdag werd de Helderse  openbare bibliotheek in Kuala Lumpur bekroond met de Public Library of the Year Award 2018. De bieb in de marinestad troefde concurrenten af uit Noorwegen, de Verenigde Staten, Brazilië en Singapore in de categorie ‘nieuwe bibliotheek in een bestaand gebouw’. Van het prijzengeld, omgerekend 4.400 euro, zullen jeugdboeken worden aangeschaft. Terwijl het tiende felicitatieboeket een plekje krijgt bij de entree, wordt ruiker nummer elf bezorgd. ‘Oh, eens kijken of we nog vazen hebben’, zegt een medewerkster. In het leescafé, boven aan een brede trap – de blikvanger van het gebouw – wordt getrakteerd op cake bij de koffie.
De pas in 2016 geopende bieb werd vorig jaar ook al uitgeroepen tot beste van Nederland. Wat maakt Bibliotheek School 7 tot de beste ter wereld? ‘We willen hier de huiskamer van Den Helder zijn’, zegt Wiltrude Turnhout, lid van de raad van toezicht van de KopGroep Bibliotheken in Den Helder, Schagen, Hollands Kroon en Texel. ‘En dat is ook gelukt vanaf dag één. Er is overal in het gebouw leven, en dan is het vandaag nog rustig vanwege de zomervakantie. Mensen komen hier een krantje lezen en koffie drinken, jongelui maken hier huiswerk. Je hoeft geen lid te zijn om hier welkom te zijn.’
De boekentrap in Bibliotheek School 7. Foto Raymond Rutting / de Volkskrant

Getransformeerd schoolgebouw

De bibliotheek is gevestigd in de totaal getransformeerde School 7, een monumentaal pand uit 1905. De vloeren van de oorspronkelijke lokalen zijn weggehaald, waardoor in het nieuwbouwgedeelte de nok van het oorspronkelijke puntdak te zien is. Oud- en nieuwbouw zijn verbonden door gangen en trappen; in de oude, betegelde wc-hokjes zijn werkplekken gemaakt of liggen zitzakken met prentenboeken. Ondanks de vele niveaus en ruimtes raak je nergens je oriëntatie kwijt.
De ontwerpers, Evelien van Veen en Marcel van der Veer, lieten zich inspireren door het verfilmde prentenboek The Fantastic Flying Books of Mr. Morris Lessmore (vertaald als De fantastische vliegende boeken van Marius Mindermeer). Een leven lang zorgt hij voor boeken, en aan het einde van zijn leven zorgen de boeken voor hem. ‘De bieb is allang niet meer alleen een gebouw waar je boeken leent’, zegt Wiltrude Turnhout. ‘Er is hier een taalcafé voor nieuwkomers, oudere mensen volgen hier cursussen om hun iPad te gebruiken, we hebben een auditorium en we zitten hier samen met de Helderse Volksuniversiteit en de Helderse Historische Vereniging.’
De bar van het leescafé. Foto Raymond Rutting / de Volkskrant

Impuls voor het stadshart

Voor Den Helder als geheel dient de huiskamer aan de Keizersgracht nog een groter doel. De locatie moet een ‘stepping stone’ zijn tussen het stadscentrum en de voormalige rijkswerf Willemsoord. Dat wordt sinds het vertrek van de marine omgebouwd tot ‘nautisch themapark’ waar een nieuw uitgaansgebied aan het ontstaan is.
‘Komend weekend vieren we tien jaar ‘Stadshart op Koers!’, het project voor de binnenstad waarmee de gemeenteraad in 2008 heeft ingestemd’, zegt Turnhout, die tussen 2010 en 2014 ook cultuurwethouder in Den Helder was. ‘Zo worden leegstaande winkelpanden opgeknapt en er is een masterplan van bureau West8. Veel inwoners waren aanvankelijk sceptisch, maar je ziet het enthousiasme groeien. De internationale waardering voor de bibliotheek helpt daar zeker bij.’
Een zithoek van Bibliotheek School 7. Foto Raymond Rutting / de Volkskrant
In hoeverre de Helderse binnenstad daadwerkelijk een impuls krijgt van de mooie bibliotheek, moet nog blijken. Aan de leestafel is Ron Melaet aarzelend. ‘Het is hier gemoedelijk, een mooi gebouw’, prijst hij. ‘Ik kom hier vijf dagen per week de krant lezen. Maar om Den Helder uit het slop te halen, hebben we vooral nieuwe werkgelegenheid nodig, want van de marine moeten we het niet meer hebben.’

Zo ziet de hedendaagse universiteitsbieb eruit

De Erasmus Universiteit Rotterdam heeft een nieuwe bibliotheek. En hoewel 'bibliotheek' letterlijk 'boekenhuis' betekent, zijn boeken er duidelijk naar de tweede rang verwezen. Studeren gaat tegenwoordig online. 
‘Er staan hier beangstigend veel winkelpanden te huur’, zegt Peter van Nimwegen, zelf bloemist te Groningen en door toeval in het leescafé aan de thee beland. ‘Maar als ik ooit een huis ga verbouwen, vraag ik de architecten van dit gebouw, en de appeltaart is voortreffelijk.’
‘Een bibliotheek heeft toch altijd iets magisch’, zegt zijn vrouw Janny Draaisma. Ook hun dochter Anne is onder de indruk. ‘Bij ons in Groningen hebben we een strak gebouw van drie verdiepingen met alleen maar boekenkasten.’
Het centrale trappenhuis van Bibliotheek School 7. Foto Raymond Rutting / de volkskrant

Geen opmerkingen:

Een reactie posten