Eerste Taalboekenprijs voor Gaston Dorrens aanstekelijke ‘Babel. De twintig reuzentalen van de wereld’

Beeld Tom Janssen

Vietnamees leren was té moeilijk voor taaljournalist Gaston Dorren. Maar hij won met ‘Babel’ wel de allereerste Taalboekenprijs.

Iris Pronk5 oktober 2019, 12:54

Engels, Mandarijn, Spaans en Hindi-Urdu. Wie deze vier talen vloeiend spreekt, kan de hele wereld bereizen zónder tolk. En wie daarnaast nóg zestien talen leert, kan maar liefst de helft van de wereldbevolking aanspreken in de eigen moedertaal.

Zie daar het prikkelende uitgangspunt van ‘Babel. De twintig reuzentalen van de wereld’, een boek van taaljournalist Gaston Dorren. Het werd vandaag bekroond met de allereerste Taalboekenprijs, een initiatief van Genootschap Onze Taal, de Vlaamse culturele organisatie Algemeen-Nederlands Verbond en Trouw. De prijs is bedoeld als steuntje in de rug voor de Nederlandse taal en de taalkunde. Namens Trouw zat Ton den Boon in de jury, die werd voorgezeten door schrijfster Nelleke Noordervliet.

‘Babel’ bevat levendige portretten van de grote wereldtalen, waaronder Arabisch, Javaans, Duits, Bengaals, Swahili, Russisch en Portugees. Het is een onmogelijke opgave om ze alle twintig te leren spreken, zo realiseerde Dorren zich. Maar in één nieuwe taal wilde hij zijn tanden wel zetten: het Vietnamees.

In zijn boek doet Dorren op aanstekelijke wijze verslag van zijn worsteling met deze weerbarstige toontaal. Alleen al de hoeveelheid persoonlijk voornaamwoorden is ‘hels’: “Je zegt niet eenvoudigweg ‘ik’ en ‘jij’, maar in plaats daarvan moet je kiezen uit een hele menigte ikken en jijs, op basis van niet alleen geslacht, maar ook leeftijd en hiërarchie.” 

Hij reisde naar Hanoi, nam daar intensief les, probeerde zijn eten te bestellen in het Vietnamees. Maar dan werden in allerijl Engelssprekende obers opgetrommeld. Thuis in Nederland stelde hij met zijn spraakoefeningen zijn huwelijk op de proef. “Op de klanken die ik uitstootte toen ik Italiaans, Tsjechisch of Turks leerde, reageerde mijn vrouw altijd flegmatisch, maar bij mijn Vietnamese toonladders kan ze haar giechelen niet bedwingen. 'Sorry’, zegt ze, ‘het klinkt gewoon zo maf.’ Ik trek me terug in mijn werkkamer, beledigd namens 85 miljoen mensen.”

Dorren schreef eerder onder meer ‘Taaltoerisme. Feiten en verhalen over 53 Europese talen’ (2012). Hij is opgeleid als sociaal wetenschapper en raakte daarna in de taalkunde verzeild. Aan de Taalboekenprijs is 3000 euro verbonden.

‘BABEL. De 20 reuzentalen van de wereld’ is verschenen bij Athenaeum-Polak & Van Gennep.

Lees ook:

Nederlands krijgt duwtje in de rug met prijs beste taalboek

Een jaarlijkse Nederlands-Belgische prijs voor het beste boek over het Nederlands moet de taal promoten.

Meer taal? Lees hier afleveringen van onze taalrubriek waarin u leert over het verschil tussen tractor en trekker, waarom ‘zullen’ het nieuwe ‘mogen’ is, en een incident niet per se incidenteel van aard is.