Je zou zeggen dat sommige dingen vast staan. Dat de aarde een globe
is bijvoorbeeld. Niet dus. Dit weekend is er in Amsterdam een congres
van mensen die geloven dat de aarde plat is.
Een kleine één procent van de
Nederlanders, 0,9 procent om precies te zijn, denkt dat de aarde niet
rond is maar plat, blijkt uit onderzoek van Kieskompas, in opdracht van Trouw. Zaterdag komen deze zogenoemde flat-earthers bijeen in een zaaltje in de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) om te luisteren naar internationaal bekende platte-aarde-vloggers.
Organisator is de Vlaamse Didi Vanh: “Ik
was zestien op 11 september 2001, de aanslagen op de Twin Towers. Ik
stelde overal vragen bij. Zo kwam ik in de wereld van de
complottheorieën terecht.” Ze vond op internet een presentatie over de
maanlanding waarin je kon zien dat die door de Amerikaanse
ruimtevaartorganisatie Nasa
in scène zou zijn gezet. “Ik dacht, ik verdiep me er even in en dan heb
ik zo door dat dat niet klopt. Maar het tegendeel gebeurde.”
Met foto’s van de moderne bibliotheek
vlak bij het Centraal Station in hun uitnodiging liften de
complotdenkers mee op het betrouwbare imago van de bibliotheek, beaamt
de woordvoerder van de OBA. “Dat is wel iets voor ons om over na te
denken. Maar zolang huurders de wet niet overtreden, zijn ze welkom. Wat
dat betreft geldt voor ons de vrijheid van meningsuiting.”
Wetenschappers zijn mensen die alles geloven wat hen wordt verteld
En terecht, zegt Vanh, die zelf een
bachelor heeft in de biotechnologie. “Ik wil mijn steentje bijdragen aan
het uitdagen van de gangbare theorie dat de aarde een bol is die
rondzweeft in de oneindige ruimte. In die zin ben ik wel degelijk
wetenschappelijk. Het zou mooi zijn als de wetenschap ook meer openstond
voor ons.”
Het is niet dat ze denkt dat alle
wetenschappers leugenaars zijn. “Het zijn mensen die geloven wat hen
altijd is verteld.” Zelf neemt zij graag de uitvinding van de nucleaire
bom als voorbeeld van hoe complotten in elkaar steken: “Heel veel
wetenschappers werkten aan die uitvinding mee. Slechts een klein groepje
wist waar het voor was. Pas toen de bommen werden gebruikt en dood en
verderf zaaiden, begreep iedereen het.” Het zou zomaar eens hetzelfde
kunnen zijn met die platte aarde. Dat pak ’m beet 100 mensen weten hoe
het echt zit en dat het daarom geheim blijft.
In de Verenigde Staten wordt het aantal
aanhangers van het platte-aarde-complot geschat op 2 procent. In
Nederland zou er iets minder animo zijn, blijkt uit de enquête van
Kieskompas, maar het zijn dus nog altijd een slordige 150.000
Nederlanders die de stelling ‘Nasa en andere organisaties doen er alles
aan om te verhullen dat de aarde geen bol is maar een platte schijf’
waarschijnlijk of zeer waarschijnlijk achten. Het onderzoek van
Kieskompas is onderdeel van een groter onderzoek naar complottheorieën
waarover Trouw meer zal publiceren.
De platte aarde wordt omringd door ijs
Op internet klonteren de gelijkgezinden
al langer samen, bredere bekendheid kregen de flat earthers door de
Amerikaanse documentaire ‘Behind the Curve’ die ook in Nederland te zien
is op Netflix. Een van de hoofdpersonen in de documentaire maakt van
hout en glas schaalmodellen van de platte aarde. Ongeveer zoals hij en
zijn vrienden denken dat de aarde er echt uitziet. De schijf wordt
omringd door een muur van ijs (Antarctica) en afgesloten door een stolp
waarop het sterrenstelsel geschilderd is.
Het loopt nog geen storm. De organisatie had gerekend op 200 deelnemers, het zijn er nu 125. In Spanje
daarentegen was een conferentie onlangs in een mum van tijd
uitverkocht, weet Vanh. Wellicht komt dat doordat Nederland weinig
actieve charismatische predikers heeft. Eerder hielp ze mee met het
organiseren van twee congressen in de VS
en vorig jaar trok ze de kar in Groot-Brittannië. “Alle types mensen
komen eropaf, bejaarden, huisvrouwen, ingenieurs. Opvallend veel vrouwen
ook. Heel anders dan bij conferenties over aliens die vooral mannen
trekken. Het zijn mensen die vragen stellen, vaak zonder bijbedoeling of
frustratie. Afgezien van een paar gekke types natuurlijk.”
Voor Vanh is dit de laatste keer. Ze
heeft net een nieuwe baan en wil zich daar op storten. Wat voor baan wil
ze niet zeggen, om haar nieuwe werkgever niet direct tegen zich op te
zetten. Vanh: “Nu is iedereen er wel aan gewend in mijn directe
omgeving. Maar in het begin verklaarden mijn vrienden en familie me voor
gek. Er was ook veel boosheid. Er is altijd heel veel onbegrip.”
Geen opmerkingen:
Een reactie posten