Paris Fashion Week: veel surrealisme en een beetje blauw-geel

 Modeweek Parijs Ontwerpers konden nog maar beperkt antwoorden op de net begonnen oorlog in Oekraïne. In de collecties overheersten andere wereldzaken, zoals de pandemie en het klimaat.

• Milou van Rossum

10 maart 2022

Foto's Balenciaga

Modeontwerpers, de betere tenminste, hebben doorgaans een goed afgestelde radar voor de toestand in de wereld, en het talent die te vertalen naar relevante collecties. Iedereen die de recente tentoonstelling E/Motion in het ModeMuseum in Antwerpen heeft gezien, werd daar nog eens op gewezen: dreiging, oorlog, het Instagram-tijdperk: het is allemaal terug te vinden in mode.

Maar de oorlog in Oekraïne brak een paar dagen voor het begin van de Parijse vrouwenmodeweek voor najaar 2022 uit. Voor de meeste modehuizen die tussen 28 februari en 8 maart hun ontwerpen presenteerden, was maar een beperkte aanpassing mogelijk: andere muziek, een gesproken of schriftelijk statement, een op het laatst toegevoegde outfit of twee in het geel en blauw van de Oekraïense vlag. De collecties waren met andere gebeurtenissen in het hoofd gemaakt: het einde van de pandemie, of in elk geval de terugkeer van het sociale leven, met als donkere wolk daarboven de klimaatcrisis, waardoor er zelden sprake was van het soort uitbundigheid dat toondoof zou kunnen overkomen.

‘No war’

Lisi Herrebrugh en Rushemy Botter, het Nederlandse stel achter mannenmodemerk Botter – de scheiding tussen vrouwen- en mannenmodeweken is lang niet altijd meer scherp – waren dinsdag de eersten met een geel-blauwe outfit in hun show: een felblauw pak met een gele gewatteerde omslagdoek. In de franjes van kralen aan een zwart leren westernshirt was de tekst ‘No war’ aangebracht. „Het is in deze tijd gemakkelijk om te denken dat mode een zinloze exercitie is”, zeiden zij, via de A4’tjes die op de stoel lagen. „We beg to differ.” Waarna een uitleg volgde over de collectie, die deels is gebaseerd op de kralen die Caribische vrouwen gebruiken in hun kapsels – Botter werd geboren op Curaçao, de moeder van Herrebrugh is Dominicaans. „Zo’n overvloedige stijl geeft een stem aan mensen die niet gehoord worden.” De kralen achter op het eerder genoemde overhemd verwezen ernaar, en er waren hoofddeksels van kralen, allemaal gemaakt van gerecycled oceaanplastic. Ook de met stof beklede plastic tuinstoelen die sommige modellen meedroegen waren een referentie naar de Cariben. De collectie viel vooral op door de jasjes met bijzondere details: een felgeel jasje met splitten in de schouders en een dubbel voorpand, een donkerblauw met revers achter en een sportieve ritssluiting voor. Het duo verloor onlangs na drie jaar zijn baan als creatief directeur van het huis Nina Ricci – de verkoop zal zijn tegengevallen – maar het was te zien dat ze er veel hadden opgestoken.

Klik op foto’s om ze volledig te zien.

Etalagepoppen

Bij Dries Van Notens eerste live-presentatie sinds het uitbreken van de pandemie werden bezoekers een voor een of in kleine groepjes rondgeleid door een prachtig, zichtbaar al jaren verwaarloosd pand uit de achttiende eeuw, waarin vintage etalagepoppen, soms flink opgemaakt en voorzien van een pruik, stonden opgesteld; in de houten vloer, op de trappen, op een schoorsteenmantel, hangend over een balustrade.

Die manier van presenteren was niet alleen een corona-oplossing. Het was ook een goede gelegenheid de eerste producten uit zijn cosmeticalijn te laten zien: tien uniseksgeuren gemaakt door soort tien verschillende neuzen en een collectie lipstick. Beide in fraaie, navulbare verpakkingen waarin, net als vaak bij de kledingstukken twee dessins (en in het geval van de flessen twee materialen, aluminium en porselein) samenkomen.

Van Noten baseerde zijn najaarscollectie op leven en werk van de Italiaanse architect en ontwerper Carlo Mollino. Na diens dood in 1973 werden de erotische polaroids gevonden die hij had gemaakt: vrouwen in sexy outfits, poserend in zijn appartement. Van Notens laarzen met naaldhakken en veters, sluike maxi-jassen en jurken met ‘afzakkende’ banden uit de collectie verwijzen naar die foto’s – gedurfd in deze tijden van #MeToo – maar de collectie hintte ook naar het surrealisme: chokers in de vorm van vlinders, een leren broek met bijpassende laarzen die gemaakt lijken van Delfts blauw porselein, een zilveren jas die oplicht als een discobal.

Surrealisme was het hoofdthema bij Loewe: korte wijde jurkjes waarbij aan de onderkant de vorm van een complete auto zichtbaar was, leren jurken met gefixeerde plooien die beweging suggereren, een bustier in de vorm van enorme lippen en een jurk met een ballonprint en kunststof ballonnen op borsthoogte.

The Row, het merk van voormalig kindsterren Mary-Kate en Ashley Olsen, staat bekend om de streng-minimalistische maar superdeluxe kleding. Het hield in Parijs een kleine show voor de resortcollectie, de eerste voorjaarscollectie van voorjaar 2023. The Row speelde niet direct met surrealisme, maar wel met absurdisme: mouwen waren geregeld enorm lang, kragen soms gigantisch. De platte loafers waar bijna alle modellen op liepen, kwamen over als voor de hand liggende opvolgers van de alomtegenwoordige sneakers, die na jaren van extreme populariteit hun uiterste houdbaarheidsdatum beginnen te bereiken.

Relatief sober, en uiterst elegant, was de collectie van Anthony Vaccarello, die zijn sexy visie op het oeuvre van oprichter Yves Saint Laurent had verruild voor lange, sluike rokken en jurken met breedgeschouderde jassen en jacks erover, grotendeels uitgevoerd in zwart en wit.

Allegorie

De modellen van Rick Owens liepen in de mist, deels afkomstig uit boxjes die ze in hun hand meedroegen, op de klanken van de Vijfde symfonie van Mahler, in uitgesproken, relatief sobere lange jurken en rokken. Twee outfits waren uitgevoerd in een combinatie van blauw en geel. Beeldschoon, stemmig en waardig – precies de goede sfeer voor dit moment.

Lees ook een interview met Balenciaga’s Demna: ‘Ik wilde gewoon graag een sneaker maken’

Maar niemand wist de actualiteit zo goed te verweven met een show als Demna, hoofdontwerper van Balenciaga, al was de kunstmatige sneeuwstorm waar zijn modellen doorheen ploegden eigenlijk bedoeld als allegorie voor de klimaatcrisis. Hij had overwogen de show af te zeggen, liet hij weten op het kaartje dat op iedere stoel lag, boven op een enorm blauw-geel T-shirt. „In een tijd als deze verliest mode haar relevantie [-] en voelt de modeweek als een absurditeit.” Maar hij realiseerde zich dat opgeven toegeven zou zijn, „me overgeven aan het kwaad dat me al dertig jaar pijn doet”. De veertigjarige ontwerper werd geboren en groeide op in Georgië, waar in 1993 Russische troepen binnenvielen. In 2001 vluchtte hij met zijn familie naar Duitsland.

Modellen in ondergoed, met een deken omgeslagen, of met een tas die doet denken aan een haastig meegegriste vuilniszak, dure logosweaters en naaldhakken in de sneeuw – het had pathetisch of decadent kunnen uitpakken, maar het tegendeel was het geval.

De kleuren van zijn laatste twee outfits laten zich raden.