even (3 weken) in Nieuw Zeeland / 3 weeks (only!) in New Zealand / 3 semaines seulement (hélàs!) en Nouvelle Zélande!....
en dan / nu alles en nog wat / des choses et d'autres ensuite / allerlei dann bzw. jetzt / other things which now matter (to me!)
Geweldig
nieuws! Gisteren oordeelde de rechtbank in Den Haag dat Shell haar
CO2-uitstoot in 2030 met 45% moet terugdringen ten opzichte van 2019.
Het is de eerste keer in de geschiedenis dat een grote vervuiler
aansprakelijk wordt gesteld voor klimaatverandering en zijn CO2-uitstoot
omlaag moet brengen.
Misschien beseffen we het ons nu nog niet, maar deze uitspraak is
baanbrekend! De fossiele industrie mag niet langer ongestoord doorgaan
met het vervuilen van onze planeet.
Jij bent een winnaar
Deze klimaatzaak
was aangespannen door Milieudefensie, samen met Greenpeace Nederland,
andere belangenorganisaties en 17.393 individuele mede-eisers. De
uitspraak is een overwinning voor de wereldwijde klimaatbeweging. En het
stopt hier niet!
Wij geloven dat een groene, duurzame wereld nodig, beter en haalbaar is.
Samen met jou en miljoenen andere supporters blijven we vervuilende
bedrijven en overheden, die winst belangrijker vinden dan een leefbare
planeet, confronteren. Dankzij jouw steun is het voeren van dit soort
rechtszaken mogelijk. Daarvoor willen we je uit de grond van ons hart
bedanken. Bedankt!
Dat
de rechter Shell verplicht om het Klimaatakkoord van Parijs na te
leven, heeft grote gevolgen. Bedrijven als Tata Steel of BP kunnen hun
borst natmaken.
Verder vandaag: Zes spelers uit het Nederlands elftal willen zich niet laten vaccineren; bij psychiatrische patiënten kan een laag IQ voor problemen zorgen en de overleden illustrator Eric Carle wilde met zijn rupsje vooral hoop aan kinderen bieden.
Samen
een bakkie doen. Iets ogenschijnlijk kleins als een kopje koffie zorgt
in Nederland al jaren voor verbinding en wederzijds begrip. Daarom gaan
we rond Wereldvluchtelingendag met onze speciale Bakkie Doen?-bus
op pad om coronaproof ontmoetingen tussen Nederlanders en vluchtelingen
tot stand te brengen. Lees er alles over in deze nieuwsbrief en meld je aan voor een bijzondere ontmoeting!
Verder: Nu het Amerikaanse leger zich terugtrekt uit Afghanistan,
dreigt groot gevaar voor tientallen Afghaanse tolken die voor de
Nederlandse missie hebben gewerkt. Nederland moet deze tolken met spoed evacueren voordat de Taliban hen vindt,
maar helaas zit er weinig schot in de zaak. En goed nieuws voor 3.000
pardonners: onder druk van onze petitie en media-aandacht besloot
staatssecretaris Broekers-Knol een deel van de pardonners alsnog een paspoort te geven. Helaas vallen 7.000 mensen alsnog buiten de boot, waaronder Levon. En wat waren onze successen uit het afgelopen jaar? Je leest het in ons jaarverslag.
Doe jij mee met Bakkie aan huis?
Op
en rond Wereldvluchtelingendag (20 juni) gaan vluchtelingen bij
Nederlanders op bezoek voor een gezellig corona-proof ‘bakkie koffie’ en
een goed gesprek. Wil jij ook meedoen met ons jaarlijkse Bakkie Doen?-evenement en een bakkie doen met een vluchteling op 18, 19 of 20 juni?
Al
vijf jaar werkt VluchtelingenWerk samen met partnerorganisatie de Greek
Council for Refugees om de situatie voor vluchtelingen in Griekenland
te verbeteren. Juridische- en psychosociale ondersteuning aan
vluchtelingen is daarin de basis. Daarnaast zetten we ons samen in voor
een betere
asielprocedure in Griekenland en meer solidariteit in Europa. Door deze
samenwerking konden veel vluchtelingen de eilanden al achter zich laten.
We zijn daarom blij dat we – dankzij de steun van onze donateurs – de
samenwerking komend jaar kunnen voortzetten.
Maak nu je Bakkie Doen?-ervaring
compleet met écht goede koffie in een bijzondere mok. Een bakkie koffie
staat in Nederland symbool voor verbinding en geeft vluchtelingen het
steuntje in de rug dat zij nodig hebben om hun plek te vinden in de
Nederlandse samenleving.
Voor onze campagne Bakkie Doen?
zijn we op zoek naar twee koffiebusjes inclusief bestuurder waarmee we
op 18, 19 en 20 juni door het land kunnen toeren om mensen een 'bakkie
aan huis' aan te bieden. Het is de bedoeling dat er in de bus kopjes
koffie kunnen worden gezet. Het liefst werken we met een aggregaat zodat
we geen
stroompunt nodig hebben en flexibel zijn wat betreft het parkeren van
het busje. Daarnaast zou het fijn zijn als we de bus kunnen opleuken
door middel van Bakkie Doen? stickers.
Theaterregisseur Ivo van Hove werkte in de lockdown door, onder meer aan Age of Rage, te zien op het Holland Festival
Bovendien komt vanaf zondag een droom van Van Hove uit: toneelmarathon Romeinse Tragedies wordt, deels juist dankzij corona, in feuilletonvorm uitgezonden op tv.
In februari 2020 werden in Azië de eerste speelbeurten van zijn
gezelschap geannuleerd, ‘toen het hier nog de ver-weg-show was’, vertelt
Ivo van Hove (62), directeur van Internationaal Theater Amsterdam
(ITA). Hij weet niet eens meer waar ze speelden, Shanghai misschien? En
het drong zeker niet door dat dit virus een wereldwijd probleem zou
kunnen worden. Van Hove: ‘Ik vloog op dat moment steeds heen en weer
tussen Parijs, waar ik met Isabelle Huppert La ménagerie de verre repeteerde, en New York, waar ik werkte aan West Side Story,
dus ik zat een beetje in een tunnel. Ik zag mensen in Parijs elkaar
groeten met hun elleboog, maar ik stond er niet echt bij stil. Daar had
ik geen tijd voor.’
La ménagerie de verre
ging in première op 7 maart 2020, en heeft een week kunnen spelen. Van
Hove is nu net terug uit Parijs, waar de productie binnenkort opnieuw te
zien zal zijn. In de tussenliggende 14 maanden werden van zijn
internationaal toerende gezelschap wereldwijd zo’n zeventig
voorstellingen geannuleerd. ‘Dat is natuurlijk wel heel zuur.’
Zelf maakte u hiervoor zo’n zes producties per jaar, en reisde voortdurend de wereld over. Ook dat viel allemaal weg.
‘Ja, maar het wonderlijke toeval was dat ik, samen met Jan (Versweyveld, zijn levenspartner en vaste scenograaf, red.)
juist had besloten om tussen maart en september geen nieuwe
voorstellingen te maken. De jaren daarvoor hadden we een nogal forse
productie gehad, veel internationaal, en met een paar heel bijzondere
hoogtepunten, zoals de samenwerking met David Bowie bijLazarusen de nieuwe West Side Story op
Broadway. We hadden net bedacht dat het goed zou zijn om even iets
minder te doen, en toen stond de wereld stil.’ Lacht: ‘Alsof ik het zo
had bedacht.’
De voordelen van de theatersluiting? ‘Ik ben een ochtendmens, dus
ik vind het niet zo erg dat ik nu niet iedere avond in het theater hoef
te zijn. Ik heb eindelijk een stapel ongelezen boeken kunnen lezen. Jan
en ik zijn veel gaan wandelen, en we hebben meer dan ooit gekookt. Jan
vooral, want ik kan niet koken. Behalve frietjes dan.’
Een lockdown betekent in het universum Versweyveld-Van Hove
overigens niet – nóóit – dat er minder wordt gewerkt. Van Hove,
glimlachend: ‘Integendeel.’ Zijn gezelschap kwam de eerste lockdown door
met een lezingenreeks van Boccaccio’s Decamerone, en in december pakte ITA op vergelijkbare wijze Alice in Wonderland aan. Tussendoor regisseerde Van Hove toch nog een (kleine) productie – de solo Wie heeft mijn vader vermoordnaar
het boek van Édouard Louis. En ondertussen ontwikkelde het gezelschap
ambitieuze livestreamplannen voor het onlineplatform ITAlive. Van Hove:
‘Die innovatie was al langer een wens, maar is als gevolg van corona in
een stroomversnelling gekomen. We hebben nu heel vrij kunnen
experimenteren met cameravoering, en veel geleerd.’
Een andere innovatie is theater op tv. Toneelmarathon Romeinse Tragedies uit 2007 wordt vanaf 30 mei in tien afleveringen van een half uur op tv uitgezonden. Waarom is voor deze vorm gekozen?
‘Een feuilleton! Dat is een oude droom van mij, die had ik
destijds, in 2007, al. Toen was er in een vroeg stadium ook contact met
een omroep, maar werd vijf uur Shakespeare nog te moeilijk geacht voor
tv. Maar sinds corona, en het extra geld dat de NPO ontving om te
investeren in cultuur, hebben televisiemakers ons nu toch echt ontdekt.
En hebben ze kunnen constateren dat wat wij maken wel degelijk
toegankelijk is, en er een groot potentieel publiek voor bestaat.
‘Romeinse Tragedies gaat over de wisselwerking tussen
politiek, volk en media. In de theaterversie konden de toeschouwers –
het ‘volk’, zeg maar, zich mengen onder de acteurs. Nu, op tv, kunnen we
juist de mediacomponent versterken. Zo lopen er voortdurend
cameramannen door het beeld, en worden de politici elk moment gefilmd.
De afleveringen benadrukken de omloopsnelheid, de korte adem. Daarmee
wordt het nadrukkelijker een commentaar op het mediacircus rond de
politiek. En dat is weer enorm actueel: kijk naar de formatie en de
aantekeningen van Kajsa Ollongren. Overal staat een camera op.’
Na de uitzending van Romeinse Tragedies wacht
Internationaal Theater Amsterdam in juni een heuse heropening. Op het
Holland Festival speelt het gezelschap de nieuwe marathonvoorstelling Age of Rage,
een grootscheepse montage van zeven stukken van de Griekse
toneelschrijver Euripides, over de gevolgen van de Trojaanse oorlog, en
hoe die generaties lang voelbaar blijven.
Age of Rage past in Van Hoves ambitieuze, meer politiek geladen producties, zoals Romeinse Tragedies, The Fountainhead(2014) en Kings of War
(2015). Van Hove: ‘Dat zijn grote, complexe voorstellingen die
vertrekken vanuit één ogenschijnlijk simpel idee: doorgeslagen
neoliberalisme in The Fountainhead, leiderschap in Kings of War. In Age of Rage
is het woede. Hoe woede meer en meer een drijvende kracht achter
sociale en politieke omwenteling wordt, en we dat als samenleving ook
aanvaarden.’
Hoe bedoelt u dat precies?
‘Kijk naar de voorbije jaren: de gele hesjes in Frankrijk, de
protesten in Hongkong, de opkomst van de Black Lives Matter-beweging.
Maar ook: de bestorming van het Capitool en de anti-lockdownprotesten.
Over de gehele breedte van het politieke spectrum is er opstand. De
overtuigingen variëren, maar de woede is vergelijkbaar.
‘Het lijkt alsof problemen steeds moeilijker opgelost kunnen
worden op de democratische manier, via bureaucratie, rechtspraak,
wetgeving. Oplossingen moeten steeds vaker geforceerd worden.
‘Zo lijkt de ene strijd de volgende op te roepen, waarbij ik me
weleens afvraag: is de democratie daar tegen bestand? Voor je het weet
beland je in een cyclus van woede en geweld. Onze voorstelling gaat over
hoe de ene gewelddaad de volgende opwekt, en mensen dat altijd weer
voor zichzelf zullen rechtvaardigen. Het is een groots, universeel en
actueel verhaal, en het is fantastisch om dat weer voor publiek te
kunnen spelen.’
En daarna, wat staat er voor ITA in het nieuwe seizoen op het programma? Valt dat al enigszins te plannen?
Nu moet Van Hove een ergernis van het hart. ‘Die chaos rond het
heropeningsplan voor de cultuursector! Dat wordt maar erger en erger.
Als je het vergelijkt met andere landen is dat gerommel met data hier…
laat ik het netjes zeggen: niet stimulerend. Je kunt op z’n minst
heldere afspraken maken en die goed communiceren. Die duidelijkheid
ontbreekt totaal.’
Aan de andere kant: zijn gezelschap heeft de afgelopen tijd drie
volwaardige producties klaargestoomd, die komend seizoen zeker zullen
gaan spelen: Romeo en Julia in regie van Michiel van Erp, Cliënt E. Busken, naar het bekroonde boek van Jeroen Brouwers in regie van Maria Kraakman, en Michael Cunninghams De Uren, geregisseerd door Eline Arbo.
Daar komt bovendien nog een bijzondere wereldpremière bij. Van
Hove verwierf als eerste de rechten voor een toneelbewerking van de
nieuwe roman van Édouard Louis: Combats et métamorphoses d’une femme
(‘Gevechten en metamorfosen van een vrouw’), dat half april in
Frankrijk verscheen en in juni uitkomt in de Nederlandse vertaling.
Van Hove: ‘Édouard kwam kijken bij Wie heeft mijn vader vermoord,
en was daar erg over te spreken. Toen stuurde hij me een nog
ongecorrigeerde drukproef van zijn nieuwe boek; een groot blijk van
vertrouwen. Of ik interesse had. En dat had ik.’
Na het boek over de tragische teloorgang van zijn vader, in een
hard, kansarm arbeidersmilieu, duikt Louis in ‘Gevechten’ in het leven
van zijn moeder, een vrouw die na een ongelukkig huwelijk op haar 40ste
voor zichzelf koos en een nieuw leven opbouwde in Parijs.
Van Hove: ‘Deze vrouw had een droom, ze wilde kok worden, maar
wordt door haar huwelijk veroordeeld tot een leven als huisvrouw. Niets
mag ze zelf bepalen, niet werken, geen rijles, ze mag niet eens haar
eigen kleding kopen en draagt een oude jas van haar man. Met haar
ontsnapping herwint ze haar autonomie. In Parijs is ze ook arm, maar nu
is ze tenminste zelfstandig.’
Waarom sprak dit boek u zo aan?
‘Louis’ eerdere boeken, die ik allemaal erg goed vind, zijn heel
hard en gewelddadig. Daar spreekt veel boosheid uit. Dit boek is heel
anders, hierin schuilt een grote tederheid. Het gaat over de moeizame
emancipatiestrijd van een vrouw, maar is ook een poging van haar zoon om
zich met haar te verzoenen. Louis worstelt met zijn homoseksualiteit in
een homofoob milieu, en zijn moeder, dat zagen we in eerdere boeken,
laat zich daar vaak grof en onverdraagzaam over uit. Maar langzaam
ontdekt hij dat haar gevecht en het zijne veel overeenkomsten hebben.
Hij probeert haar echt te begrijpen.’
Raakte dat u ook omdat uw eigen moeder in 2019 is overleden?
‘Nee, dat geloof ik niet, er zijn niet zoveel overeenkomsten
tussen zijn moeder en die van mij. Hoewel, dat zeg ik nu wel… Wat ze
gemeen hebben is het gebrek aan kansen. Mijn moeder heeft nooit gewerkt,
dat was simpelweg niet aan de orde. En ze was heel creatief, ze
schilderde, maar ze heeft nooit de kans gehad om dat verder te
ontplooien. Ze heeft alleen haar middelbare school afgemaakt. Daar was
zij ook gefrustreerd over.’
Herkent u het milieu waarin Louis’ werk is gesitueerd?
‘Mijn vader was apotheker, dus wij hadden het relatief goed. Maar
ik ken die sfeer en subcultuur wel uit het Kwaadmechelen van de jaren
zestig, een klein dorp met aan de ene kant de Italiaanse gastarbeiders
en aan de andere kant de boeren. Mijn opa was een eenvoudige
stoffenhandelaar die met zijn handeltje op zijn brommer langs huizen
ging. Het huis van mijn grootouders werd nog verwarmd met zo’n Leuvense
stoof. Of beter gezegd:níétverwarmd. Ze hadden voor de
hele winter aardappels in de kelder, en aten eens per week een stukje
vlees. Ik vond het er heerlijk, maar die schraalheid, dat ploeteren,
herken ik wel in het werk van Louis.’
En de homofobie waar Louis over schrijft, heeft u die in uw jonge jaren ook ervaren?
‘Niet op die manier, nee. Op mijn 11de ging ik naar een internaat,
dus toen was ik weg uit het dorp. Ik had ook niet zo’n heftig conflict
met mijn moeder als Louis. Wel zijn Jan en ik het huis uitgezet toen ik
hem voor het eerst meenam. Hij was bij mijn ouders eerst niet welkom.
Maar dat is geleidelijk aan goed gekomen; na een paar jaar veranderde
dat. Ik heb mijn ouders daarin altijd gerespecteerd, en we zijn langzaam
naar elkaar toegegroeid. Ik heb er vrede mee dat het zo gegaan is. Het
was maar een paar jaar hè? Jan en ik zijn nu 42 jaar samen.’
Wie gaat de moeder spelen in het stuk?
‘Marieke Heebink. Zodra ik het las zag ik haar voor me; zij is geknipt voor deze rol.’
Romeinse Tragedies is vanaf 30 /5 te zien bij de VPRO. Age of
Rage gaat 20/6 in première op het Holland Festival. Gevechten en
metamorfosen van een vrouw is van 9 t/m 18/9 te zien in de Toneelschuur.
Kaartverkoop start 15/6. Info en kaarten: ita.nl, toneelschuur.nl
Tien keer Romeinse Tragedies op tv
In Romeinse tragedies (2007) combineert Ivo van Hove de drie tragedies van Shakespeare over het oude Rome: Coriolanus (1608), Julius Caesar (1599) en Antonius & Cleopatra
(1606). In de eerste verspeelt Coriolanus de gunst van het volk, de
tweede toont de opmars van de populist Julius Caesar en in het derde
stuk verschuift de focus naar de mensen achter de macht. Romeinse Tragedies speelde gedurende elf jaar 172 keer in twaalf landen. Vanaf 30/5 zendt de VPRO Romeinse Tragedies uit als 10-delig tv-feuilleton.
Duitsland
heeft erkend dat zijn koloniale geweld tegen de Namibische volkeren
Nama en Herero als genocide moet worden bestempeld. De komende dertig
jaar zal Duitsland 1,1 miljard euro hulp aan Namibië geven. Dat zijn
beide landen donderdag overeengekomen, zo meldt de Frankfurter Allgemeine Zeitung.
Tussen 1904 en 1908 werden tienduizenden mensen uit de Nama- en
Herero-volkeren door Duitse troepen vermoord. Namibië was destijds een
Duitse kolonie.
Duitsland ziet de 1,1 miljard euro niet als een schadevergoeding,
maar als bijdrage voor een betere toekomst voor Namibië. Het geld moet
vooral terechtkomen bij de Nama en Herero, die destijds het meest onder
het Duitse koloniale bewind hebben geleden.
Op de Conferentie van Berlijn in 1884 werd Namibië aan Duitsland
toebedeeld. De Duitsers noemden het destijds Duits-Zuidwest-Afrika. De
Nama en Herero kwamen aan het begin van de 20ste eeuw in opstand tegen
het koloniale bewind. De Duitsers sloegen hard terug: 80 procent van de
Herero’s en 50 procent van de Nama’s werden vermoord. Overlevenden
werden onder erbarmelijke omstandigheden opgesloten in
concentratiekampen. In 1985 werd het Duitse geweld door de Verenigde
Naties als eerste genocide van de 20ste eeuw aangemerkt. Sinds 2015
onderhandelden Namibië en Duitsland over herstelbetalingen.
Negentien minuten in de cockpit
Een lijnvlucht tussen twee EU-landen kapen om een oppositie-activist en zijn partner op te pakken. De nieuwste geweldsdaad van de Wit-Russische president Loekasjenko kreeg het label ‘staatsterrorisme’. Dit waren de 19 minuten waarin het drama zich ontvouwde, gezien vanuit de cockpit.
Journalist
Raman Pratasevich uit Belarus werd op 23 mei 2021 onwettig
gearresteerd, samen met zijn Russische vriendin Sofia Sapega.
Pratasevich wordt onder meer beschuldigd van het 'organiseren van
massale rellen' maar hij zit alleen maar vast vanwege het uiten van zijn
mening.
Journalist Pratasevich is mede-oprichter van
NEXTA. Dat Telegram-kanaal speelde een belangrijke rol bij de
coördinatie van vreedzame protesten tegen president Loekasjenko na zijn
omstreden overwinning bij de presidentsverkiezingen in augustus
2020. Pratasevich kan tot 20 jaar cel krijgen. Bovendien loopt hij een
groot risico op mishandeling en marteling.
Heb jij de Oeigoerse maaltijdbox al besteld? Goed
eten en goed doen gaan samen met een Avondje Gerechtigheid. Bestel onze
heerlijke Oeigoerse maaltijdbox, nodig je vrienden uit en bespreek wat
jullie bezighoudt. Zo steun je de Oeigoeren door van hun cultuur te
proeven, de cultuur die in China wordt onderdrukt. Doe ook mee!
Navalny weer gewetensgevangene Na zorgvuldige evaluatie heeft Amnesty de Russische oppositieleider Alexei Navalny zijn status als gewetensgevangene
teruggegeven. Navalny kreeg excuses aangeboden voor het eerdere
besluit. Amnesty blijft actievoeren voor zijn onmiddellijke en
onvoorwaardelijke vrijlating.
Stop het bloedvergieten in Myanmar Sinds het leger van Myanmar begin dit jaar de macht overnam, zijn bijna 800 mensen gedood en zo’n 3.800 journalisten, artsen, studenten, politici en activisten gearresteerd. Roep regeringen wereldwijd op samen de bloedige onderdrukking in Myanmar te stoppen. Teken de petitie.
Amnesty in actie Op
11 mei voerde Amnesty twee keer actie in Den Haag. We riepen Kamerleden
op prioriteit te geven aan een nieuwe verkrachtingswet. En bij de
Turkse ambassade vroegen we de autoriteiten niet uit het Verdrag tegen
geweld tegen vrouwen te stappen. Lees verder.
Amnesty is jarig! In
2021 is Amnesty International 60 jaar geworden. In die jaren hebben we
onnoemlijk veel bereikt. Met onderzoek, rapporten, acties, lobby en
campagnes oefenen we voortdurend druk uit op machtshebbers die de
mensenrechten aan hun laars lappen. Het resultaat? Dat lees je hier.
Vrouwenrechten in Saudi-Arabië De
Saudische Nassima al-Sada zit al bijna 3 jaar vast nadat ze zich
verzette tegen het rijverbod voor vrouwen in haar land. Inmiddels is dat
verbod opgeheven, maar is de onderdrukking er alleen maar toegenomen, schrijft Rob Vreeken in Wordt Vervolgd.
Met vriendelijke groet, Amnesty International
Belarus, laat journalist Pratasevich onmiddellijk vrij