Beste foodwatcher, Voedselproducenten misleiden ons nog altijd iedere dag bewust met hun etiketten, verpakkingen en reclames. Onze wetten en regels bieden helaas nog heel veel ruimte voor misleidende marketing. En waar ze consumenten wel beschermen, faalt de handhaving nogal eens. Als jouw voedselwaakhond proberen we misleiding te verbieden en zijn we alert op misleiding en oneerlijke etiketten!

	Kom jij misleiding tegen? Meld het ››

Echte verpakking links, en hoe het eruit zou moeten zien rechts... WERKELIJKE HOEVEELHEID AANGEPREZEN INGREDIËNT Laatst hebben we bovenstaand product getipt gekregen van een oplettende foodwatcher. De Olijven Notenmix van Albert Heijn. Op de voorkant van de verpakking staat in woord en groots in beeld: ‘Olijf’. Kijk je alleen achter op de verpakking bij de ingrediënten, dan zie je dat er maar 1,8% zwarte olijf in zit. Op een verpakking van 200 gram is dat dus 3,6 gram. Oftewel het gewicht van één gemiddelde olijf. Wij vinden olijf dan ook duidelijk een lok-ingrediënt.  DIT WIL FOODWATCH: Wanneer bepaalde ingrediënten worden uitgelicht op de verpakking, zoals olijf, dan moet de producent duidelijk zichtbaar aangeven hoeveel daarvan écht in het product zit. Het percentage moet direct naast de wervende slogan of illustratie (op de voorkant van de verpakking!) staan.

Het etikettendoolhof in de supermarkt...

REALISTISCHE AFBEELDINGEN Fabrikanten komen wettelijk nog altijd weg wanneer ze het woordje ‘serveersuggestie’ gebruiken. Zoals bij de Knorr Foodtrips Poké bowl (Gouden Windei 2021 genomineerde) waarop een compleet mooi opgemaakt gerecht staat afgebeeld. Terwijl de productinhoud niets meer is dan zakjes saus- en toppingmix en rijst. DIT WIL FOODWATCH: Afbeeldingen van het voedselproduct moeten overeenkomen met de werkelijkheid. Plaatjes die het product mooier of beter voorstellen dan het is, moeten verboden worden.

LAND OF REGIO VAN HERKOMST Het land van oorsprong bij een samengesteld voedingsmiddel is het land is waar de laatste belangrijke economische handeling aan het product wordt gedaan. Een Nederlandse supermarkt koopt bijvoorbeeld voor haar huismerk gehaktballen vlees uit Denemarken en Duitsland in. Het vlees en de andere ingrediënten worden in een productiefaciliteit in Nederland verwerkt tot gehaktballen. Het land van oorsprong is daardoor Nederland. De supermarkt kan op het etiket zetten: ‘Hollandse gehaktballen’. DIT WIL FOODWATCH: Voedselproducenten geven verplicht duidelijk op de voorkant van de verpakking aan uit welke landen de hoofdingrediënten afkomstig zijn. 'Lokaal' of 'regionaal' geproduceerd zijn vervolgens termen die alleen op de verpakking mogen staan als de hoofdingrediënten uit die regio komen.

GEZONDHEID- EN VOEDINGSCLAIMS Als een gezondheidsclaim niet wetenschappelijk is bewezen en niet in het register met toegelaten gezondheidsclaims staat, dan is het verboden. Foodwatch heeft zich in het verleden bijvoorbeeld hard gemaakt om Becel Pro-Activ uit de supermarkt te halen en naar de apotheek te brengen. DIT WIL FOODWATCH: Een voedselproduct is geen medicijn. Veel gezondheidsclaims zijn misleidend en stimuleren consumenten niet tot een gezond en evenwichtig voedingspatroon. Voedingsclaims moeten wat ons betreft worden verboden wanneer ze op ongezonde producten staan. Nu nog komen we ‘Rijk aan…’ en ‘Bron van…’ tegen op producten die hoog in vet, zout, suiker of energie zijn. Zoals ‘Rijk aan vezels’ op Liga Knapperige Haverrepen Honing, met 28 gram suiker per 100 gram. Ruim 2x zoveel suiker per 100 gram/ml dan een regular cola.

15 PUNTEN ACTIEPLAN Helaas mogen alle genoemde voorbeelden in deze nieuwsbrief gewoon, al is de Europese - en daarmee Nederlandse - wetgeving duidelijk. In verordening 1169/2011 staat: “Voedselinformatie mag niet misleidend zijn, met name niet: […] ten aanzien van de kenmerken van het levensmiddel, en vooral niet ten aanzien van de aard, identiteit, eigenschappen, samenstelling, hoeveelheid, houdbaarheid, land van oorsprong of plaats van herkomst en wijze van vervaardiging of productie.” Lok-ingrediënten, afbeeldingen, herkomstaanduiding en claims zijn niet het enige dat nog veel eerlijker moet op voedseletiketten. Foodwatch heeft eerder een actieplan van 15 veranderpunten gepresenteerd. Zo maken we ons sterk voor jouw recht om te kiezen wat je eet. Kijk op de website voor alle punten uit het plan. Heb je nog aanvullingen, laat het weten!

	Steun onze campagne tegen misleiding (wat extra) ››

MELDPUNT MISLEIDING Zie jij voedselproducten of reclames voor eten en drinken waarbij je vermoedt dat de fabrikant je probeert te misleiden? Laat ons dit dan weten! Dankzij oplettende consumenten en eigen onderzoek heeft foodwatch al heel wat malafide marketingtrucs onthuld en Gouden Windeieren uitgereikt. De grootste misleiders maken ook dit jaar kans op nominatie voor het Gouden Windei: de verkiezing van het meest misleidende product van het jaar. DOE EEN MELDING ››