Interview Migratie
‘Laat alsjeblieft meer migranten toe in Europa, we hebben ze nodig’
De Europese focus op het buiten houden van migranten is super kortzichtig, zegt denker Giles Merritt. Het continent heeft juist dringend arbeidskrachten nodig.
Terwijl de Europese leiders vorige week nog eisten dat migranten ‘effectief uit de EU naar de landen waar ze vandaan komen’ worden getransporteerd, beginnen er in Brussel stemmen op te gaan om het anders aan te pakken.
In plaats van migranten te weren, zegt Giles Merritt, de oprichter van één van Brussels bekendere denktanks, zou Europa ze juist welkom moeten heten. Want het percentage Europeanen dat werkt, wordt steeds kleiner.
Het is een typisch geval van kop-in-het-zand, zegt Merritt. Want Brussel weet zelf donders goed hoe het ervoor staat met het arbeidspotentieel. Je hoeft maar een krant open te slaan immers, of het gaat over het tekort aan arbeidskrachten. Niet alleen in de horeca, ook voor de ambitieuze EU-plannen zijn te weinig mensen.
Alleen al voor de uitvoering van Europa’s groene plannen zijn iets van 160.000 mensen nodig. Anders kun je plannen schrijven tot je een ons weegt, maar komen al die klimaatneutrale huizen er gewoon niet.
Nederland komt veel handen tekort
Op dit moment staat Nederland (met Tsjechië en België) bovenaan de Europese lijst van landen die de meeste handen tekort komen. Behalve in de bouw zoeken de transport- en ICT-sector en de gezondheidszorg naarstig naar personeel. Dat, zegt Giles Merritt, zal alleen maar erger worden.
Merritt richtte de denktank Friends of Europe op, een luis in de Brusselse pels. Hij wordt ‘invloedrijk’ genoemd. Afgelopen najaar verscheen zijn laatste boek People Power: Why We Need More Migrants.
Volgens Merritt staat Europa binnenkort voor de keuze: of het gaat economisch enorme problemen tegemoet, of het haalt op grote schaal migranten binnen, geeft ze huizen en opleidingen en is daarmee klaar voor de toekomst.
In zijn boek presenteert hij een enorme hoeveelheid statistieken, die allemaal op hetzelfde neerkomen. Of hij nu schrijft dat Europa in 2050 nog maar twee werkenden per gepensioneerde kent (nu vier) of dat tegen die tijd 40 procent van de Europeanen boven de 65 zal zijn, het komt op hetzelfde neer. In zijn eigen woorden: “Europa is bezig met een demografische zelfmoord”. En dat alleen om politieke redenen. “Het is veel kostbaarder om de migranten buiten Europa te houden, dan het zal zijn om hun economisch potentieel te benutten als ze eenmaal binnen zijn.”
Mensen die hard werken voor heel weinig geld
Hij begrijpt niets van het verschil tussen de politieke werkelijkheid en de wereld die hij ziet als hij in Brussel uit het raam kijkt. “Het verhaal is dat migranten hierheen komen om onze sociale zekerheid leeg te eten. Ik zie alleen maar mensen die heel hard werken voor heel weinig geld.”
Hij beschrijft hoe mensen wier asielverzoek is afgewezen, wordt verteld dat ze terug moeten keren, terwijl iedereen weet dat ze nergens naartoe gaan. Ze blijven in Europa. “Dat betekent dat iets van 4 miljoen mensen in Europa aan het werk zijn in een zwarte economie, terwijl ze net zo goed belasting zouden kunnen betalen via reguliere banen.”
“De legale migranten dragen meer bij aan de sociale zekerheid dan ze eruit halen”, zegt Merritt in een Brussels café. Met andere woorden: ze betalen meer belasting dan dat ze profiteren van uitkeringen.
In zijn boek schrijft hij: ‘er is altijd migratie geweest. Mensen vergeten snel, maar het aantal mensen dat na de Tweede Wereldoorlog van plek veranderde was groot. Er kwamen vele duizenden gastarbeiders in de jaren zeventig en later uit de voormalige koloniën.’ Het is, wil hij maar zeggen, niet eens zo nieuw als Europa nu zou besluiten om migranten doodgewoon een paspoort en een huis te geven.
Dat zou allemaal anders kunnen gaan. “Hoeveel geld je ook uitgeeft aan Frontex en muren en politieagenten, je kunt de mensen niet tegenhouden. Daar waar ze vandaan komen, hebben ze juist te maken met een ongekende bevolkingsexplosie. Die van Afrika en ook de Arabische bevolking verdubbelt in de komende 30 jaar.”
“De mensen komen sowieso wel. Maak het legaal, is mijn pleidooi. Accepteer het en geef er een vorm aan. Als je een situatie niet kan fiksen, dan moet je er het beste van zien te maken. Daarom zeg ik: het geld dat je nu uitgeeft aan muren, kun je beter uitgeven aan de ontvangst van die mensen.”
Een politiek volstrekt onhaalbare oplossing
Hij weet het best: het is een politiek volstrekt onhaalbare boodschap. Er is geen regering in Europa die het aandurft om te zeggen dat migranten welkom zijn, ook niet als hij wordt gebracht door een invloedrijke denktank uit Brussel. “Alle overheden kennen de feiten. Ze zouden hierover moeten nadenken, maar stuk voor stuk voelen ze de hete adem van de populisten in hun nek.”
“In Nederland is iedereen al vijftien jaar bang voor Wilders. Zijn komst in de Tweede Kamer heeft de Nederlandse maatschappij veranderd van vrij progressief naar behoorlijk onplezierig. Dat is hetzelfde in het Verenigd Koninkrijk en in Frankrijk. Het komt electoraal niet uit om te zeggen dat we migranten simpelweg nodig hebben.”
“Het lijkt zo voor de hand liggend. Een Europees stel krijgt gemiddeld 1,5 kind. Je hoeft niet eens de basisschool te hebben afgemaakt om daar het probleem van in te zien. Waar we behoefte aan hebben is een Europese organisatie die de macht en de kracht heeft om dit aan te pakken. Die aan de mensen uit kan leggen waarom dit moet gebeuren, die het budget heeft om de aankomst te organiseren.”
“Het is natuurlijk wishful thinking. Welke overheid gaat nou een organisatie ondersteunen die hem vervolgens in het openbaar in verlegenheid gaat brengen?”
Toch moeten overheden nu gaan ingrijpen. In zijn boek stelt Merritt dat het vaak een generatie duurt voordat migranten zijn geïntegreerd. “De meesten hebben niet de juiste opleiding en kunnen hun achterstand niet meer inhalen. Niet de migranten zelf worden goedopgeleide werknemers voor Europese banen waar veel vraag naar is, maar hun kinderen worden dat wel.”
De eerste generatie gaat wonen waar hun neef woont
En ja, ook die zullen niet meteen hossend aan het carnaval gaan meedoen. “Die eerste generatie komt in Europa aan en het eerste wat die mensen doen is in hun telefoon kijken waar hun neef woont. Die woont dan in Zweden bijvoorbeeld, in een gemeenschap van mensen zoals zij. Daar gaan ze wonen. Ze worden geen Zweed. Maar wat wel gebeurt: ze vinden een baan ergens, ze gaan vakken vullen in de lokale Syrische supermarkt, krijgen kinderen, die gaan naar school.”
“Heel lang hebben wij geamuseerd naar de Verenigde Staten gekeken. We vonden het aandoenlijk, al die gemeenschappen met hun eigen gebruiken. De Polen in Detroit, de Joden in de Bronx, de Duitsers in Milwaukee. Die kant gaan wij ook op. Is dat heel erg? Als iedereen een huis heeft en het vooruitzicht van een betere toekomst voor zijn kinderen, dan blijft het belastinggeld binnenkomen en dan kunnen overheden dat blijven uitgeven. Aan zorg bijvoorbeeld.”
Ja, het zou beter zijn om gemeenschappen te mengen, maar iedere poging daartoe zag hij jammerlijk mislukken. Laat maar, denkt Merritt. Laat ze maar samenklonteren. “Het is dan wel zaak dat deze gemeenschappen niet veranderen in snelkookpannen voor oproerkraaiers. Dat is nu wel het geval, maar we hebben ook niet geïnvesteerd in nieuwkomers. Dan creëer je je eigen onderklasse. Je kunt er ook voor kiezen om ze te onderwijzen, zodat ze wetenschappers konden worden, nobelprijswinnaars.”
“Ik denk niet dat het een ongeluk was dat de jongens achter de aanslag op de Parijse club, de Bataclan, uit de Brusselse wijk Molenbeek kwamen. Er is hier door niemand naar ze omgekeken. Als Europese jongemannen zouden opgroeien in nogal deprimerende omstandigheden, als die min of meer zouden worden uitgespuugd door de maatschappij, dan zouden ze ook gevaarlijk worden.”
Een groot tekort aan meisjes in moslimgemeenschappen
“We zouden de druk eraf halen als we meer meisjes zouden binnenlaten. Er is een groot tekort aan meisjes in moslimgemeenschappen. Sterke jonge mannen komen hierheen in eerste golven. Dat is problematisch. Als we meer meisjes zouden binnenhalen, zou er veel spanning vanaf gaan. Dan kunnen deze jongemannen een partner vinden en daarmee voorkom je veel ellende.”
“In mijn ogen is het super belangrijk om te stoppen met focussen op irreguliere, illegale migratie. Maak het legaal. Stop met het ingewikkeld maken.”
Volgens Merritt is het de eenvoudige oplossing om migranten bij aankomst een Europese identiteitskaart te geven, waarmee ze waar ze ook maar willen in Europa een huis en werk kunnen gaan zoeken. Volgens hem zou de Europese Commissie de leiding moeten nemen om de Europese geesten rijp te maken voor zo’n verhaal.
“Het zal niet gebeuren, dat weet ik. Zo worden wij de architect van onze eigen ramp. We negeren een probleem door op de korte termijn te blijven kijken, door electoraal gewin boven de langetermijnoplossingen voor onze jongeren te plaatsen.”
Ooit zullen onze kinderen woedend terugkijken naar de generatie die nu voor de keus stond, maar hekken bouwde in plaats van huizen. Merritt: “Ik weet niet hoe de millennials van nu en generatie Z mogelijkerwijs de zorgkosten en de pensioenen van de enorme groep ouderen kan opbrengen”.
Lees ook:
EU-landen lappen het asielrecht steeds vaker aan hun laars
De schaamte over pushbacks verdwijnt bij EU-landen. Ook wordt geopperd het Vluchtelingenverdrag aan te passen. Maar dat is riskant volgens critici: ‘Als je daaraan gaat morrelen, tast je iets heel fundamenteels aan.’
Geen opmerkingen:
Een reactie posten