ProfielGreta Thunberg
Van compromisloze schoolstaker groeide Greta Thunberg uit tot wereldleider buiten de deuren van de klimaattop
Greta Thunberg is sinds haar eerste schoolstaking het gezicht van de jongere generatie die het gebrek aan actie tegen klimaatverandering niet meer pikt. De inmiddels achttienjarige activist is niet meer het verlegen meisje dat per gratie wordt uitgenodigd. Ze laat zich niet meer door wereldleiders vertroetelen.
Vanaf het blauw verlichte podium van de futuristische Scottish Event Campus openden vooraanstaande wereldleiders en inspirerende persoonlijkheden de klimaattop, afgelopen maandag.
Greta Thunberg vulde de aftrap anders in. Aan de andere kant van de rivier de Clyde, in de achterstandswijk Govan, vestigde zij haar hoop duidelijk op de verzamelde activisten: “Verandering zal niet van daarbinnen komen. Dat is geen leiderschap, dít is hoe leiderschap eruit ziet.”
Staken om politici bij de les te houden
De vanzelfsprekendheid van haar aanwezigheid op deze en vorige klimaatconferenties laat zien hoeveel Greta Thunberg de afgelopen jaren aan invloed heeft gewonnen. Het is nu amper nog voorstelbaar dat Thunberg in augustus 2018 voor het eerst voor het Zweedse parlementsgebouw zat, in haar iconisch geworden gele regenjas en een kartonnen bordje waarop stond: ‘Skolstrejk för klimatet’.
Vanwege de zomerse recordhitte in Zweden besloot de toen 15-jarige scholier dat ze beter politici tijdens de aanstaande parlementsverkiezingen bij de les kon houden, dan haar huiswerk maken. Want waarom zou zij zich voorbereiden op de toekomst, als politici bezig zijn die te verwoesten?
De eenpersoonsactie kon binnen de eerste week al op aansluiting en aandacht van lokale media rekenen. Via sociale media inspireerde de schoolstaking jongeren in Zweden en ver daarbuiten. Na de verkiezingen hield het protest aan en verruilden de scholieren elke vrijdag de schoolbanken voor kartonnen protestborden. De stakingsactie – met de leus: Fridays for Future – is uitgegroeid tot een wereldwijd initiatief.
Alleen spreken als het nodig is
Thunberg zelf wordt gezien als grote inspiratie. Time Magazine riep haar uit tot Persoon van het Jaar. Zelf blijft ze benadrukken: “Luister niet naar mij, luister naar de wetenschappers.” Ze vertelt niets nieuws, maar legt de keuze waar wereldleiders voor staan onomwonden uit.
Tegen wil en dank, lijkt het, want spreken is niet een van haar hobby’s: “Ik ben gediagnosticeerd met het syndroom van Asperger, OCD en selectief mutisme. Dat laatste betekent dat ik alleen spreek wanneer het echt nodig is. Dit is een van die momenten.”
Volgens Thunberg is haar syndroom de reden dat ze de irrationaliteit van de kloof tussen weten en handelen bloot kan leggen: “Ik vind normale mensen raar, vooral als het aankomt op de duurzaamheidscrisis. Iedereen zegt dat klimaatverandering een existentiële crisis is en een van de allerbelangrijkste kwesties, en toch gaan ze gewoon door zoals ze altijd hebben gedaan.”
In de maanden die volgen wordt ze uitgenodigd voor TED-talks, toespraken op internationale bijeenkomsten en tv-shows. Haar optredens resoneren onder scholieren en jongeren. Ze verwoordt de onvrede over een toekomst die lijkt te worden weggegooid, met de nadruk op het feit dat mensen met de kleinste bijdrage aan het klimaatprobleem er het meest onder lijden.
Onder het vaandel van Fridays for Future trekken op één dag vier miljoen jongeren wereldwijd de straat op. De acties trekken aandacht en Thunbergs woorden vullen krantenkoppen. Het maakt haar tot een stem die op een klimaattop niet te negeren is.
Hoe durven jullie?
Thunbergs zwart-witdenken komt haar persoon ook op kritiek te staan. Russische president Vladimir Poetin zei dat ze geen idee had hoe ingewikkeld de wereld in elkaar steekt. Voormalig president Donald Trump van de Verenigde Staten vond dat Thunberg aan woedebeheersing moest doen.
Zowel de kritiek als de lof nam toe nadat ze op de opening van de Climate Action Summit in New York in 2019 sterk geëmotioneerd vertelde hoe wereldleiders zich moesten schamen: “Mensen lijden, mensen gaan dood, hele ecosystemen storten in, we staan aan het begin van een massa-extinctie. Alles waar jullie over kunnen praten is geld, en sprookjes van oneindige economische groei. Hoe durven jullie?”
Dit jaar is Thunberg niet uitgenodigd om te spreken tijdens de klimaattop in Glasgow, laat staan tijdens de opening. Zelf heeft ze een donkerbruin vermoeden waarom: “Ze cherrypicken er jonge mensen uit om te doen alsof ze naar ons luisteren”. Thunberg valt buiten die selectie.
In een bovenmaatse regenjas sprak de inmiddels achttienjarige schoolstaker volwassener, brutaler en onverbiddelijker dan ooit tevoren: “Jullie kunnen die klimaatcrisis in je reet steken.” Ze lijkt er zelfs plezier in te krijgen.
Lees ook:
Bedrijven lanceren hun eigen klimaatdoelen. Een handige pr-strategie of is het menens?
Het bedrijfsleven grijpt de klimaattop in Glasgow aan om eigen klimaatdoelen te lanceren.
Welke hoofdrolspelers zullen de meeste aandacht opeisen tijdens de klimaattop in Glasgow?
Na de gloedvolle toespraken is het tijd voor de achterkamertjes in Glasgow, zodat volgende week het onderhandelen echt kan beginnen. Op wie moeten we letten?
De klimaatdoelen van het kabinet raken steeds verder uit zicht
Het kabinet wordt wederom op de vingers getikt: het doet te weinig om in 2030 de zelf gestelde klimaatdoelen te halen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten